Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda (Ảnh: Reuters).
Theo hãng tin Bloomberg ngày 17/4, Tổng thống Duda đang theo đuổi nhiều hướng đi nhằm tăng cường khả năng răn đe hạt nhân của Ba Lan trước các mối đe dọa tiềm tàng từ Nga.
"Tôi tin rằng chúng tôi có thể chấp nhận cả hai giải pháp. Hai ý tưởng này không mâu thuẫn hay loại trừ lẫn nhau", ông Duda nói trong một cuộc phỏng vấn tại Warsaw, ám chỉ việc vừa tìm kiếm sự bảo vệ từ năng lực hạt nhân của Pháp, vừa tiếp tục thúc đẩy tiếp cận vũ khí hạt nhân của Mỹ.
Sáng kiến hạt nhân của Ba Lan diễn ra trong bối cảnh nước này đang dẫn đầu NATO về chi tiêu quốc phòng, với tỷ lệ lên tới 4,7% GDP. Việc tăng chi mạnh tay này bắt đầu sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine hơn 3 năm trước.
Thủ tướng Donald Tusk hồi tháng 3 đã thông báo trước quốc hội rằng Ba Lan có thể tìm kiếm quyền tiếp cận vũ khí hạt nhân từ đồng minh NATO, đồng thời xác nhận đang có "các cuộc đàm phán nghiêm túc" liên quan đến đề xuất của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron về việc sử dụng năng lực hạt nhân của Pháp để bảo vệ các đồng minh châu Âu.
Tổng thống Duda cũng lên tiếng bảo vệ việc ông liên tục vận động cho sáng kiến chia sẻ vũ khí hạt nhân với Mỹ, viện dẫn mối đe dọa từ Nga.
"NATO sẽ phản ứng thế nào trước điều đó? Câu trả lời của tôi rất đơn giản. Chúng tôi mời các bạn mở rộng chương trình chia sẻ hạt nhân sang cả lãnh thổ của chúng tôi", ông nói, ám chỉ việc mong muốn các đồng minh đưa vũ khí hạt nhân đến lãnh thổ Ba Lan.
Tuy nhiên, việc Ba Lan muốn được bảo vệ dưới "ô hạt nhân" của Pháp đang gặp một trở ngại lớn: Hệ thống răn đe hạt nhân của Paris hoạt động độc lập với các đảm bảo an ninh tập thể trong khuôn khổ NATO, vốn là nền tảng bảo vệ của Ba Lan.
Pháp hiện là quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân lớn nhất trong Liên minh châu Âu và là thành viên EU duy nhất có kho hạt nhân độc lập, với ước tính khoảng 290 đầu đạn tính đến năm 2023-2024. Điều này giúp Pháp trở thành cường quốc hạt nhân lớn thứ tư thế giới, chỉ sau Nga, Mỹ và Trung Quốc.
Trong khi đó, Nga nhiều lần khẳng định họ không có kế hoạch tấn công vào các thành viên NATO, nhấn mạnh Moscow không có bất cứ lợi ích gì khi làm như vậy.
