Cầu Crimea nối bán đảo Crimea với đất liền Nga (Ảnh: AFP).
Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Time nhân dịp đánh dấu 100 ngày đầu nhậm chức, Tổng thống Donald Trump cho biết Crimea đã "thuộc về Nga" từ lâu. Ông cũng cho biết "mọi người đều hiểu" rằng Ukraine sẽ không thể lấy lại quyền kiểm soát bán đảo này.
Theo ông Trump, "Crimea sẽ ở lại với Nga" trong thỏa thuận cuối cùng cho cuộc xung đột Ukraine. Ông nói thêm rằng ngay cả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng hiểu điều này.
"Crimea đã thuộc về họ (Nga) trong thời gian dài", ông Trump tuyên bố, đồng thời thừa nhận Nga đã có tàu ngầm ở Crimea từ "rất lâu trước bất kỳ giai đoạn nào mà chúng ta đang nói đến" và phần lớn người dân Crimea đều nói tiếng Nga.
Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng bán đảo này đã được cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama "trao" cho Nga. Theo ông, toàn bộ cuộc xung đột Ukraine là "cuộc chiến của Obama", và cuộc chiến này lẽ ra "không nên xảy ra".
"Cuộc chiến này sẽ không bao giờ xảy ra nếu tôi là tổng thống. Đây là cuộc chiến của ông Biden. Đây không phải là cuộc chiến của tôi. Tôi không liên quan gì đến nó", ông Trump nói trong cuộc phỏng vấn.
Khi được hỏi liệu Ukraine có nên từ bỏ hy vọng gia nhập NATO hay không, ông Trump nói: "Tôi không nghĩ họ sẽ có thể gia nhập NATO. Nga từ ngày đầu tiên, tôi đã nghĩ rằng, điều khiến cuộc chiến bắt đầu là khi họ bắt đầu nói về việc gia nhập NATO. Nếu điều đó không được đưa ra, thì nhiều khả năng cuộc chiến sẽ không bắt đầu".
Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, ông Trump đã gây sức ép với cả Moscow và Kiev để giải quyết xung đột.
Trong chiến dịch tranh cử năm ngoái, ông Trump tuyên bố ông sẽ chấm dứt xung đột "trong vòng 24 giờ" sau khi nhậm chức. Tuy nhiên, ông thừa nhận với Time rằng ông nói điều này "theo nghĩa bóng" là một "sự cường điệu".
Trang Axios dẫn nguồn thạo tin cho biết, Mỹ đã gửi cho Ukraine một dự thảo thỏa thuận hòa bình với Nga. Theo đề xuất thỏa thuận, Mỹ được cho là đã chuẩn bị công nhận "trên danh nghĩa" bán đảo Crimea là một phần lãnh thổ của Nga, và thừa nhận không chính thức quyền kiểm soát "trên thực tế" của Moscow đối với 4 tỉnh của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson, Zaporizhia.
Trong bài viết đăng trên mạng xã hội Truth Social hôm 23/4, Tổng thống Donald Trump chỉ trích tuyên bố của Tổng thống Volodymyr Zelensky về việc Ukraine không công nhận quyền kiểm soát của Nga với bán đảo Crimea.
Theo ông Trump, tuyên bố của nhà lãnh đạo Ukraine mang tính kích động và khiến cho việc đạt được thỏa thuận hòa bình với Nga trở nên khó khăn hơn.
"Không ai yêu cầu ông Zelensky công nhận Crimea là lãnh thổ của Nga, nhưng nếu ông ấy muốn Crimea, tại sao không chiến đấu từ 11 năm trước khi khu vực này được trao lại cho Nga mà không cần một phát súng nào?", ông Trump lý giải.
Ông Trump xác nhận, ngay cả trước khi sáp nhập, "các căn cứ tàu ngầm lớn của Nga" đã hiện diện ở Crimea.
Tổng thống Zelensky ngày 22/4 tái khẳng định Ukraine sẽ không công nhận việc Nga kiểm soát Crimea. "Điều này vi phạm hiến pháp của chúng tôi", ông Zelensky tuyên bố.
Vị trí bán đảo Crimea ở phía nam Ukraine (Ảnh: BBC).
Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào tháng 3/2014 sau một cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi và không được Ukraine cũng như phương Tây công nhận. Moscow coi Crimea là một phần lãnh thổ và "không thể thương lượng".
Bán đảo này đóng vai trò là trung tâm hậu cần cho các hoạt động quân sự của Nga nhằm vào miền Nam Ukraine và là bàn đạp cho các cuộc tấn công trên không nhằm vào mục tiêu trên khắp Ukraine.
Kiev tuyên bố sẽ giành lại Crimea cũng như các vùng lãnh thổ khác bằng cách này hay cách khác.
