Lễ duyệt binh mang nhiều thông điệp của Tổng thống Mỹ Donald Trump

Tổng thống Donald Trump cùng phu nhân và các quan chức trong chính quyền theo dõi lễ duyệt binh ngày 14/6 (Ảnh: AFP).

Sự kiện này, trùng với sinh nhật lần thứ 79 của Tổng thống Trump, không chỉ là màn trình diễn quân sự mà còn mang thông điệp chính trị sâu sắc, phản ánh tham vọng và tầm nhìn của vị Tổng thống này trong nhiệm kỳ thứ hai.

Bối cảnh lịch sử: Tôn vinh quân đội, khẳng định sức mạnh

Lễ duyệt binh 14/6 được tổ chức để kỷ niệm 250 năm thành lập Quân đội Mỹ, lực lượng ra đời trong ngọn lửa Cách mạng Mỹ năm 1775. Theo Washington Post, sự kiện này nhằm “kể câu chuyện về quân đội qua chiều dài lịch sử”, tôn vinh những hy sinh và đóng góp của lực lượng vũ trang trong việc bảo vệ tự do và an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, dưới chỉ đạo của Tổng thống Donald Trump, cuộc duyệt binh không chỉ là một buổi lễ kỷ niệm mà còn là “sân khấu” để khẳng định sức mạnh Mỹ và củng cố hình ảnh của ông như một lãnh đạo quyết đoán.

Trong lịch sử, các cuộc duyệt binh lớn của Mỹ thường gắn với những cột mốc trọng đại. Theo New York Times, sau Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, dưới thời Tổng thống George H.W. Bush, hàng nghìn binh sĩ đã diễu hành qua Washington D.C. và New York, cùng xe bọc thép và máy bay chiến đấu để ăn mừng chiến thắng.

Trước đó, các sự kiện lớn như chiến thắng trong Thế chiến thứ nhất và thứ hai hay lễ nhậm chức của các Tổng thống Mỹ như Dwight Eisenhower (1953, 1957) và John F. Kennedy (1961), thường đi kèm với sự phô diễn pháo hạng nặng, tên lửa, thậm chí mô hình tàu ngầm. Tuy nhiên, kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc (năm 1991), các cuộc duyệt binh quy mô lớn trở nên hiếm hoi, do Mỹ muốn tránh hình ảnh phô trương quân sự thường bị liên tưởng đến các chế độ độc tài.

Sự trở lại của truyền thống này vào năm 2025 diễn ra trong bối cảnh thế giới đầy bất ổn, từ xung đột ở Ukraine đến căng thẳng ở Trung Đông. Như Michael O’Hanlon, nhà phân tích tại Viện Brookings, nhận xét: “Lễ duyệt binh không chỉ là sự tôn vinh quân đội mà còn là tuyên ngôn chính trị, khẳng định vị thế siêu cường của Mỹ dưới sự lãnh đạo của ông Trump”.

Sự kiện này, do đó, mang ý nghĩa vượt xa buổi lễ kỷ niệm, trở thành thông điệp chiến lược gửi đến cả đồng minh và đối thủ.

Cảm hứng từ Paris: Hành trình đến Washington

Ý tưởng tổ chức cuộc duyệt binh hoành tráng bắt nguồn từ chuyến thăm của Tổng thống Trump đến Paris ngày 14/7/2017, khi ông tham dự Lễ duyệt binh “Bastille Day” cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Theo Politico, ông Trump bị cuốn hút bởi sự trang trọng, kỷ luật quân sự và tinh thần yêu nước của sự kiện trên; mô tả nó là “một trong những cuộc duyệt binh vĩ đại nhất” mà ông từng chứng kiến. 

Trở về Washington, Tổng thống Donald Trump ngay lập tức yêu cầu Lầu Năm Góc chuẩn bị sự kiện tương tự. Dù ý tưởng này không thành hiện thực trong nhiệm kỳ đầu tiên do hạn chế ngân sách và sự phản đối từ một số quan chức quân đội, năm 2025 đã chứng kiến giấc mơ của ông trở thành hiện thực.

Lễ duyệt binh bắt đầu lúc 17h30 ngày 14/6 giờ địa phương, bao gồm 26 xe tăng M1A1 Abrams, 27 xe chiến đấu Bradley, 2 xe tăng Sherman từ Thế chiến thứ hai, 1 xe tăng Renault từ Thế chiến thứ nhất, 8 trực thăng CH-47 Chinook, 16 trực thăng UH-60 Black Hawk, 4 máy bay từ thời Thế chiến thứ hai. Điểm nhấn là màn nhảy dù của đội Golden Knights trước Nhà Trắng, trao tặng ông Trump lá cờ Mỹ và kết thúc bằng pháo hoa rực rỡ lúc 21h45 phút cùng ngày.

Sự kiện này không chỉ là một màn trình diễn quân sự mà còn là câu chuyện về tham vọng cá nhân của ông Trump. Như The Hill nhận định, việc tổ chức duyệt binh trùng với sinh nhật của ông “là cách để ông Trump gắn bó hình ảnh cá nhân với sức mạnh quốc gia, biến sự kiện thành một biểu tượng của quyền lực và lòng yêu nước”.

Thông điệp chính trị: Sức mạnh và đoàn kết dân tộc

Lễ duyệt binh là công cụ chính trị mạnh mẽ để ông Trump củng cố hình ảnh như Tổng tư lệnh quyết đoán và đặt “Nước Mỹ trên hết”. Theo Foreign Policy, trong bối cảnh Mỹ đối mặt với các thách thức quốc tế như xung đột ở Ukraine và căng thẳng với Iran, ông Trump muốn sử dụng sự kiện này để gửi thông điệp rằng “Mỹ là một siêu cường không thể tranh cãi”.

David Rothkopf, nhà phân tích chính trị, nhận xét: “Ông Trump muốn lễ duyệt binh trở thành lời khẳng định rằng dưới sự lãnh đạo của ông, Mỹ sẵn sàng đối mặt bất kỳ thách thức nào, từ trong nước đến quốc tế”.

Thông điệp yêu nước là cốt lõi của sự kiện. Theo USA Today, Nhà Trắng tuyên bố: “Chúng ta chỉ có một đất nước vì chúng ta có một quân đội. Sau 250 năm, chúng ta tự hào rằng chúng ta tự do vì các bạn mạnh mẽ, an toàn vì các bạn dũng cảm”.

Lời tuyên bố này không chỉ tôn vinh quân đội mà còn nhằm khơi dậy tinh thần đoàn kết dân tộc trong một xã hội đang chia rẽ sâu sắc. Tuy nhiên, sự kiện cũng đối mặt với thách thức từ phong trào “No Kings”, với hàng triệu người dự kiến biểu tình phản đối chính sách của Tổng thống Trump, theo NBC News. Điều này cho thấy lễ duyệt binh không được tất cả người dân Mỹ hoan nghênh.

Chuyên gia Amy Singer, nhà xã hội học tại Đại học Georgetown (Mỹ), nhận định: “Tổng thống Donald Trump sử dụng buổi Lễ duyệt binh năm nay để kết nối với những người ủng hộ, những người xem ông là biểu tượng của sức mạnh. Đồng thời, gửi tín hiệu đến các đối thủ quốc tế rằng Mỹ không ngần ngại phô diễn năng lực quân sự”. Việc tổ chức sự kiện vào đúng sinh nhật của ông càng làm tăng tính cá nhân hóa, biến buổi lễ thành một sân khấu để ông củng cố thương hiệu chính trị.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và phu nhân Melania Trump theo dõi màn bắn pháo hoa tối ngày 14/6 (Ảnh: AFP).

Ý nghĩa quân sự: Phô diễn sức mạnh, truyền cảm hứng

Lễ duyệt binh là cơ hội để Mỹ phô diễn năng lực quân sự vượt trội của mình. Theo Military Times, sự xuất hiện của các khí tài hiện đại xe tăng M1A1 Abrams, xe Bradley, trực thăng Black Hawk, cùng các phương tiện lịch sử như xe tăng Sherman, Renault, không chỉ thể hiện sức mạnh hiện tại mà còn tôn vinh di sản quân sự.

Phát ngôn viên Quân đội Mỹ Steve Warren nhấn mạnh: “Sự kiện này kể câu chuyện về quân đội qua 250 năm lịch sử, từ Cách mạng Mỹ đến các cuộc chiến hiện đại”.

Tuy nhiên, một số chuyên gia đặt câu hỏi về mục đích thực sự của lễ duyệt binh. Trong bối cảnh quân đội Mỹ đối mặt với khủng hoảng tuyển quân và ngân sách quốc phòng bị giám sát chặt chẽ, một lễ duyệt binh hoành tráng có thể bị xem là phô trương hơn là thiết thực. Thực tế, các báo cáo từ trang quốc phòng Defense News chỉ ra rằng quân đội Mỹ đang gặp khó khăn trong việc thu hút thế hệ trẻ, với tỷ lệ tuyển quân giảm đáng kể trong những năm gần đây.

Mặt khác, lễ duyệt binh cũng mang ý nghĩa truyền cảm hứng. Tướng Mark Schwartz, cựu chỉ huy Lực lượng Đặc biệt Mỹ, chia sẻ với tờ Stars and Stripes: “Những sự kiện thế này có thể khơi dậy niềm tự hào, khuyến khích thế hệ trẻ gia nhập quân đội, nhắc nhở họ về vai trò của lực lượng vũ trang trong bảo vệ đất nước”.

Màn nhảy dù của đội Golden Knights và nghi thức tặng cờ trước Nhà Trắng là những biểu tượng mạnh mẽ, củng cố mối liên kết giữa quân đội và lãnh đạo quốc gia.

Phản ứng quốc tế và trong nước: Sự chia rẽ và tầm nhìn

Giới quan sát nhận định, lễ duyệt binh cũng vấp phải những phản ứng trái chiều. Trong nước, những người ủng hộ ông Trump hoan nghênh sự kiện như biểu tượng của sức mạnh và lòng yêu nước, nhưng các nhóm đối lập, đặc biệt là phong trào “No Kings”, lên kế hoạch biểu tình quy mô lớn.

Trên trường quốc tế, lễ duyệt binh được nhìn nhận với sự thận trọng. Fiona Hill, cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, đưa ra nhận định trên trang Foreign Affairs rằng các đồng minh NATO có thể xem đây là “sự tự tin” của Mỹ, nhưng các đối thủ như Trung Quốc và Nga có thể diễn giải nó như “lời cảnh báo” hoặc “hành động khiêu khích”. Trong bối cảnh Mỹ hỗ trợ Israel đối phó với các cuộc tấn công tên lửa của Iran ngày 14/6, sự kiện này càng làm nổi bật tham vọng chiến lược của ông Trump.

Lễ duyệt binh không chỉ là cột mốc kỷ niệm 250 năm Quân đội Mỹ mà còn là “tuyên ngôn chính trị” của ông chủ Nhà Trắng. Với xe tăng, trực thăng và màn nhảy dù ngoạn mục, sự kiện này được kỳ vọng gửi đi thông điệp về sức mạnh quân sự, lòng yêu nước và vai trò lãnh đạo của ông Trump trong thế giới đầy biến động. Tuy nhiên, nó cũng phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Mỹ, khi một bên ca ngợi như biểu tượng của sự vĩ đại, còn bên kia xem nó như một màn thể hiện quyền lực.

Lễ duyệt binh 2025 là sự giao thoa giữa lịch sử, chính trị và cá tính của ông Trump - sự kiện vừa hoành tráng vừa gây tranh cãi, đúng như phong cách của ông. Với pháo hoa rực rỡ khép lại buổi lễ, Mỹ không chỉ tôn vinh quá khứ mà còn khẳng định tham vọng dẫn dắt tương lai, trong một thế giới đang dõi theo từng bước đi của siêu cường này.