Lính pháo binh Ukraine mang theo một quả đạn pháo gần Kostiantynivka, thuộc vùng Donetsk (Ảnh: Reuters).
Sự tĩnh lặng, tối đen trên tiền tuyến chỉ bị phá vỡ bởi tiếng vo ve trên đầu của một UAV Nga.
Dmytro vẫn chưa tiếp nhận bệnh nhân nào tại trạm dã chiến 2 giường gần Pokrovsk và điều đó giờ đây lại là dấu hiệu không tốt. Rạng đông bắt đầu hé lộ, khoảng thời gian nhập nhoạng mà việc sơ tán người bị thương từ tiền tuyến là an toàn nhất, nhưng vẫn không có ai được đưa tới, trong khi UAV của đối phương vẫn không ngừng quần thảo trên bầu trời.
“Chúng tôi đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc sơ tán. Nhiều người bị thương phải chờ đến vài ngày", anh nói, đề cập về mối đe dọa liên tục từ UAV Nga.
Đêm nay, không có người bị thương nào từ tiền tuyến được đưa tới. Mật độ UAV Nga trên bầu trời có lẽ đã khiến ngay cả xe bọc thép cũng không thể tiếp cận để sơ tán an toàn. Trên con đường phía trước, trận chiến vẫn đang ác liệt để giành lấy thị trấn trọng yếu Pokrovsk, nơi đã nằm trong tầm ngắm của Nga suốt nhiều tháng, nay đối mặt nguy cơ bị bao vây.
Trên khắp miền Đông Ukraine, những bước tiến chậm nhưng chắc của Nga đang cộng dồn lại. Moscow đang tận dụng chuỗi các bước tiến nhỏ và dồn lực lớn cho một cuộc tấn công mùa hè đang hình thành, một cuộc tấn công có thể làm thay đổi cục diện kiểm soát chiến tuyến.
Giờ đây, tại Kostiantynivka và Pokrovsk, 2 nơi diễn ra giao tranh dữ dội nhất ở vùng Donetsk, UAV Nga có thể xâm nhập sâu vào những khu vực từng được lực lượng Kiev xem là nơi trú ẩn an toàn, và quân đội Ukraine đang vật lộn với tình trạng thiếu nhân lực và nguồn lực để chặn đứng đà tiến công dai dẳng của đối phương.
Đà tiến của Nga diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đột ngột rút ngắn thời hạn đề nghị Tổng thống Nga Vladimir Putin đồng ý hòa bình, từ 50 ngày xuống còn khoảng 10 ngày.
Kiev hoan nghênh thời hạn mới rút ngắn này, vì nó có thể tạo ra cảm giác cấp bách hơn ở phương Tây trong việc hỗ trợ quân sự hay ngoại giao cho Ukraine. Nhưng điều này dường như khó thay đổi tính toán của Moscow, phía đang bắt đầu gặt hái thành quả từ lợi thế về quân số và dây chuyền sản xuất vũ khí quy mô lớn.
Cảm giác về một cuộc khủng hoảng ngày càng nghiêm trọng rõ nét nhất quanh Pokrovsk, nơi phía Ukraine mô tả là Nga đã dồn tới 100.000 quân tới một chiến trường tương đối nhỏ, hẹp, cho thấy quyết tâm của Moscow.
Một chỉ huy Ukraine đóng quân gần Pokrovsk mô tả tình hình là “kịch bản rất tồi tệ”, trong đó binh lính ở thị trấn liền kề là Myrnohrad đối mặt nguy cơ “bị bao vây”. Vị sĩ quan này nói quân Nga đã tiến vào làng Rodynske gần đó, và đang ở rìa thị trấn Biletske, đe dọa tuyến tiếp tế cho quân Ukraine trong Pokrovsk.
Vị chỉ huy ẩn danh lo ngại một cuộc vây hãm sắp diễn ra, giống như đã xảy ra ở Avdiivka và Vuhledar năm ngoái, nơi “chúng tôi cầm cự đến phút cuối và cuối cùng mất cả thành phố lẫn người”.
Cục diện mặt trận Donetsk (Ảnh: ISW).
Giờ đây, nguy cơ mà Ukraine bị bao vây các thị trấn Pokrovsk, Kostiantynivka và Kupiansk ở phía bắc càng trở nên rõ rệt. Việc Nga tuyên bố kiểm soát thị trấn then chốt Chasov Yar hôm 31/7, nếu chính xác, sẽ cung cấp cho Moscow cao điểm để gây sức ép lên đối thủ.
Sự thất thủ của 3 thị trấn này sẽ tạo ra 3 cuộc khủng hoảng riêng biệt cho Kiev. Thứ nhất, đây là các khu đô thị làm căn cứ để Ukraine bảo vệ phần còn lại của vùng Donetsk mà họ đang kiểm soát, nếu mất đi, binh lính sẽ không còn chỗ trú ẩn hay tiếp tế.
Thứ hai, việc mất các thị trấn này sẽ giúp quân Nga tiến công mạnh vào Kramatorsk và Sloviansk, 2 thị trấn lớn nhất của Donetsk còn do Ukraine kiểm soát.
Thứ 3, sự sụp đổ này sẽ khiến quân Ukraine bị lộ diện hoàn toàn, phải phòng thủ trên vùng đồng bằng nông nghiệp trống trải, nơi không có nhiều thị trấn làm chốt chặn, nằm giữa vùng Donetsk và thành phố chiến lược Dnipro.
Vasyl, một chỉ huy thuộc Lữ đoàn cơ giới số 93, cho biết đơn vị ông đã không được bổ sung quân trong 8 tháng, buộc phải tiếp tế cho các vị trí tiền tuyến bằng UAV mang theo thực phẩm, nước uống và đạn dược.
“Không ai muốn chiến đấu nữa. Những người cũ còn lại thì đã mệt mỏi và muốn được thay phiên, nhưng không ai thay thế họ", ông thừa nhận.
Xa hơn về phía bắc, gần Kupiansk, cách thành phố lớn thứ hai của Ukraine là Kharkov khoảng 100km về phía đông, Nga đã vượt qua khu vực phía bắc của thị trấn, đe dọa một tuyến tiếp tế then chốt cho quân Ukraine ở phía tây, đồng thời kiểm soát được làng Radkivka.
Một nguồn tin Ukraine trong thị trấn nói tình hình “đang thay đổi rất nhanh,” và các nhà phân tích Nga cho biết lực lượng của họ đã ở vùng ngoại ô Kupiansk.
Tổng hòa của khủng hoảng nhân lực, mối quan hệ đầy biến động giữa Kiev và chính quyền Mỹ hiện tại, cùng sự thiếu chắc chắn về nguồn cung vũ khí, tất cả đã tạo ra thế bấp bênh cho Ukraine, trong khi Nga dốc toàn lực cho cuộc tấn công mùa hè.
