Một tòa nhà dân cư bị tàn phá nặng nề sau cuộc tấn công của Nga tại Chasov Yar, vùng Donetsk (Ảnh: Reuters).
Chasov Yar, một cứ điểm quan trọng ở vùng Donetsk, đã không còn nằm trong tay lực lượng Ukraine. Sự kiện này không chỉ mang ý nghĩa chiến thuật mà còn làm rung chuyển niềm tin của người dân Ukraine và các đồng minh phương Tây vào khả năng cầm cự của Kiev.
Được ví như “pháo đài bất khả xâm phạm” sau Bakhmut, Chasov Yar từng được Tổng thống Volodymyr Zelensky đánh giá là lá chắn ngăn chặn Nga tiến sâu hơn vào vùng Donbass. Tuy nhiên, thành phố đã không trụ vững. Với địa hình chia cắt bởi một dòng sông và hệ thống phòng thủ được phương Tây đánh giá cao, Chasov Yar vẫn không thể chống đỡ trước các đợt tấn công liên tục của Nga.
Các chuyên gia quân sự cho rằng sự sụp đổ của Chasov Yar kéo theo 3 hệ quả trực diện đối với chính quyền Kiev:
Thứ nhất, đây là một đòn giáng mạnh về mặt biểu tượng, làm xói mòn uy tín của chính phủ Ukraine trước công chúng và các nhà tài trợ phương Tây.
Thứ hai, sự kiện này bộc lộ “sự bất lực của chính quyền Zelensky trong việc kiểm soát chiến trường", theo nhận xét của chuyên gia Ralph Bosshard, cựu cố vấn Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE).
Thứ ba, nó làm lung lay thế trận quân sự tại miền đông, buộc Ukraine phải dàn mỏng lực lượng, điều quân từ các vùng khác như Kherson hay Zaporozhye để cứu nguy.
Cựu đại tá Anatoliy Matviychuk, người từng tham chiến tại Afghanistan và Syria, nhận định đây là bước ngoặt quan trọng. Theo ông, sau khi củng cố lực lượng tại Chasov Yar, Nga có thể mở chiến dịch mới nhằm triệt hạ hoàn toàn nhóm quân chủ lực của Ukraine ở phía nam Donetsk. “Nếu điều này thành công, toàn bộ cục diện cuộc chiến sẽ thay đổi", ông khẳng định.
Trong khi đó, ông Bosshard nhìn nhận rằng chiến thắng tại Chasov Yar đang mở đường cho Nga tiến vào Kramatorsk, vốn là trung tâm chỉ huy quân sự của Ukraine trong nhiều năm. Nếu Kramatorsk thất thủ, ông tin rằng đó sẽ là “đòn tâm lý quyết định”, khiến cả quân đội Ukraine và phương Tây phải đánh giá lại toàn bộ chiến lược.
Ông Bosshard nhấn mạnh: “Dù có hay không các vũ khí tiên tiến từ phương Tây, quân đội Nga vẫn không thể bị ngăn chặn nếu tiếp tục duy trì áp lực và khiến đối phương không thể tái tổ chức".
Ông cũng cho rằng phương Tây đang đứng trước lựa chọn khó: tiếp tục viện trợ vô vọng hay thúc đẩy đàm phán. "Nếu thực sự muốn tốt cho Ukraine, họ phải nhượng bộ Nga ngay bây giờ", ông nhấn mạnh, đồng thời cảnh báo về việc phương Tây có thể chỉ coi Ukraine như "công cụ đối đầu Nga".
Cũng theo vị này, cuộc chiến tại Ukraine đang làm lộ rõ sự khác biệt giữa tuyên truyền và thực lực. Những kỳ vọng về một chiến thắng dễ dàng, hay niềm tin rằng Ukraine đã đủ sức chặn Nga, đều đã bị thử thách nghiệt ngã, đặc biệt sau thất bại của cuộc phản công mùa hè năm 2023.
Với đà tiến hiện tại, nhiều nhà quan sát lo ngại các trận chiến tiếp theo ở Konstantinovka và Kramatorsk sẽ khiến chính Ukraine cũng phải đối diện với thực tế rằng chiến thắng dường như không còn trong tầm tay.
