Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters).
Ngày 14/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ sự thất vọng về việc Tổng thống Nga Vladimir Putin từ chối đồng ý ngừng bắn tại Ukraine. Ông Trump cũng tuyên bố một đợt cung cấp vũ khí mới của Mỹ cho Ukraine, bao gồm hệ thống tên lửa Patriot, do NATO và các đồng minh châu Âu chi trả.
Vào thời điểm đó, Tổng thống Trump đã đưa ra một tối hậu thư cứng rắn: Nga có 50 ngày để đạt được một thỏa thuận hòa bình, nếu không sẽ phải đối mặt với mức thuế quan "rất nghiêm khắc" đối với hàng xuất khẩu của Moscow - có khả năng lên tới 100%.
Ngày 28/7, Tổng thống Trump bất ngờ thông báo ông sẽ rút ngắn thời hạn “tối hậu thư” 50 ngày mà ông đã đưa ra cho Nga nhằm giải quyết cuộc xung đột Ukraine. Ông Trump đưa ra tối hậu thư cho Nga với hạn chót 10-12 ngày.
Ngày 29/7, Tổng thống Mỹ tiếp tục tuyên bố Washington sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt mới nhằm vào Nga nếu nước này không đạt được một thỏa thuận giải quyết xung đột Ukraine trong vòng 10 ngày tới.
Các biện pháp trừng phạt mới dự kiến sẽ bao gồm mức thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ Nga và các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với những quốc gia và công ty vẫn tiếp tục giao thương với nước này.
Trang tin RBC-Ukraine dẫn nhận định của nhà phân tích Valerii Klochok cho rằng, mặc dù tuyên bố của ông chủ Nhà Trắng về hạn chót 10 ngày, tức vào ngày 8/8, có thể được đưa ra dựa trên cảm tính, nhưng lý do thực sự là Tổng thống Trump đã mất kiên nhẫn. Điều này đã được Bộ Ngoại giao Mỹ gián tiếp xác nhận.
“Ông ấy đã thể hiện sự kiên nhẫn. Nhưng Điện Kremlin đã hiểu nhầm. Và Bắc Kinh cũng vậy", chuyên gia này nói.
Theo chuyên gia Klochok, Tổng thống Mỹ đã rút ngắn hạn chót cho Nga vì ông cảm thấy mệt mỏi sau thời gian chờ đợi.
Chuyên gia cho rằng, điều này cũng đồng nghĩa với việc ông Trump đang đánh cược lớn hơn. Nhà lãnh đạo Mỹ có thể đang dốc toàn lực, vì ông có nhiều công cụ trong tay và đang phát triển những công cụ mới.
"Thỏa thuận với Liên minh châu Âu cũng là một trong những con át chủ bài mà ông Trump sẽ sử dụng. Vì vậy, chúng ta thực sự có thể mong đợi các quyết định từ ông Trump vào ngày 8/8", chuyên gia giải thích.
Những quyết định cụ thể nào sẽ được đưa ra hiện vẫn chưa rõ ràng. Một trong những lựa chọn khả thi là gói trừng phạt đối với Trung Quốc, chẳng hạn mức thuế 100-200% vốn đang được thảo luận rộng rãi. Nhưng ông Trump cũng có thể công bố khoảng thời gian tạm hoãn cho Trung Quốc, có thể là 6 tháng, hoặc 3-4 tháng.
Nhiều nhà phân tích hoài nghi về hạn chót mà ông Trump đặt ra. Ông từng đưa ra các hạn chót hai tuần nhưng không thực hiện. Thời hạn áp thuế của ông thường xuyên bị lùi lại khi các thỏa thuận thương mại không được ký kết.
"Điều đó có thể chưa xảy ra vào ngày 9/8. Sau đó, cuộc chơi địa chính trị sẽ tiếp tục diễn ra. Trong các cuộc đàm phán - tất nhiên, với Trung Quốc, chứ không phải Nga - thông điệp sẽ là: chúng tôi sẵn sàng dỡ bỏ lệnh trừng phạt nếu xung đột chấm dứt", chuyên gia Klochok cho biết thêm.
Khi đưa ra tối hậu thư, ông Trump cảnh báo Mỹ sẽ áp thuế 100% đối với Nga và các đối tác thương mại của Moscow.
Tổng thống Trump tuyên bố sẽ áp thuế đối với Ấn Độ. Một trong những lý do là hoạt động thương mại của nước này với Nga. Ông tuyên bố rằng bắt đầu từ ngày 1/8, Ấn Độ sẽ phải đối mặt với mức thuế 25% đối với hàng hóa, cộng với thuế phạt do giao dịch với Nga. Đáp lại, Ấn Độ đã bày tỏ sẵn sàng từ bỏ dầu mỏ của Nga nếu Washington áp đặt lệnh trừng phạt.
Ngoài ra, Bộ Tài chính Mỹ đã cảnh báo Trung Quốc, nước mua dầu lớn thứ hai của Nga, về hình phạt không thể tránh khỏi. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent chỉ trích tuyên bố của Trung Quốc rằng giao dịch với Nga là quyền chủ quyền của Bắc Kinh. Ông tuyên bố rằng nếu đúng như vậy, Trung Quốc có thể trả 100% thuế quan.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mỹ Lindsey Graham ngày 30/7 thừa nhận Nga đã "học cách sống chung" với trừng phạt, nhưng ông nhấn mạnh Tổng thống Trump "đang thay đổi cuộc chơi".
“Tổng thống sẽ áp thuế quan đối với các quốc gia mua dầu khí của các vị. Có lẽ các vị nên sớm kiểm tra xem những quốc gia đó có cùng thái độ thờ ơ không”, ông Lindsey Graham viết trên mạng xã hội.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố Nga vẫn theo dõi các phát ngôn của Tổng thống Trump về các biện pháp trừng phạt, nhưng Moscow đã "miễn nhiễm" với các biện pháp như vậy nhờ kinh nghiệm nhiều năm qua.
Hiện chưa rõ bước đi tiếp theo của ông Trump sau thời hạn 10 ngày. Thượng viện Mỹ dường như sẵn sàng thông qua một loạt lệnh trừng phạt cứng rắn hơn đã được hơn 80 nghị sĩ ủng hộ, bất cứ khi nào Tổng thống bật đèn xanh.
