Hình ảnh chiếc UAV lặn dưới nước của Ukraine (Ảnh: Quân đội Ukraine).
Cuộc chiến Nga - Ukraine trong hơn 3 năm qua đã chứng kiến sự bùng nổ của hàng loạt công nghệ từ máy bay tới xuồng và robot không người lái.
Giờ đây, Ukraine, bên đang lép vế trước Nga về tiềm lực, tiếp tục mang tới một loại vũ khí đặc biệt: UAV cảm tử có khả năng lặn dưới nước. Vũ khí này đã thực hiện một cuộc tấn công chưa từng có tiền lệ khi phá hủy cây cầu tạm của Nga bắc vượt sông.
Hồi tháng 2, một mẫu UAV FPV tấn công của Ukraine có tên Shrike Special Edition đã được giới thiệu, với khả năng hạ cánh xuống nước, lặn và sau đó cất cánh trở lại.
Trong một video được chuyên gia UAV Ukraine Serhii Flash công bố, Shrike được giới thiệu như một mẫu UAV phục kích thế hệ mới, có thể ẩn mình trong ao, hồ, mương ngập nước hoặc các vùng ngập khác để chờ đợi thời cơ.
Tuy nhiên, đoạn video do Tiểu đoàn Northern Eagle thuộc Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 151 đăng tải cho thấy Shrike còn có công năng khác.
Ukraine tung vũ khí đặc biệt: Phục kích phá hủy cầu của Nga (Video: Quân đội Ukraine).
Video ghi lại cảnh một điểm vượt sông ở vùng Kharkov, nơi cây cầu trước đó đã bị phá hủy. Quân Nga đã dựng một cây cầu tạm bằng gỗ.
Camera cho thấy một UAV FPV nằm ẩn dưới nước gần đầu cầu. Sau đó, UAV phát nổ, phá hủy hoàn toàn cây cầu tạm. Phần chú thích của video viết: “UAV dưới nước phá hủy điểm vượt sông của đối thủ”.
Xét về chiến thuật, đây có thể là một tình huống phục kích: Shrike nằm chờ lính Nga băng qua, nhưng pin bắt đầu yếu, buộc người điều khiển phải cho nổ sớm để tránh bị thu giữ. Một số UAV FPV hiện đã được cài nổ tự động nếu bị can thiệp, nhằm bảo vệ công nghệ.
Cũng có khả năng đây là một cuộc thử nghiệm, nhằm kiểm tra tính hiệu quả của UAV lặn dưới nước trong điều kiện chiến đấu thực tế.
Một điểm đáng chú ý: Shrike xuất hiện xuôi dòng so với cầu, trái với thông thường khi UAV nên được thả từ thượng nguồn để được dòng nước hỗ trợ tiếp cận mục tiêu. Có thể địa hình không cho phép, nhưng người điều khiển vẫn đưa được UAV đến đúng vị trí.
Video chứng minh rằng UAV FPV lặn dưới nước có thể đánh trúng mục tiêu tại hoặc dưới mực nước. Việc phá hủy cầu tạm của Nga không mang ý nghĩa chiến lược, nhưng chứng minh được tính khả thi của công nghệ là một bước tiến quan trọng. Như vụ tấn công cầu Crimea năm ngoái, Ukraine từng dùng một tàu lặn cỡ lớn mang chất nổ lao vào trụ cầu.
Trong trường hợp này, Shrike thực hiện nhiệm vụ cảm tử, nhưng hoàn toàn có thể ứng dụng vào mô hình vận chuyển thuốc nổ nhiều lần như UAV rải mìn đang phổ biến. Nếu nhiều chiếc Shrike cùng mang chất nổ tới một vị trí dưới nước, thì các mục tiêu kiên cố như trụ cầu, vốn khó phá bằng không quân, sẽ nằm trong tầm với. Và các UAV bay-lặn có thể vượt qua hệ thống phòng thủ tốt hơn cả tàu lặn không người lái.
Trước đây đã có nhiều mẫu thiết bị không người lái đa năng vừa bay vừa lặn trong lĩnh vực dân sự, nhưng ít được ứng dụng quân sự. Vấn đề liên lạc dưới nước từng là rào cản lớn, nhưng không phải là không thể vượt qua.
Khi UAV cỡ nhỏ có thể vận chuyển chính xác vũ khí trong phạm vi hàng chục km, việc thêm khả năng tấn công dưới nước mở ra loạt tiềm năng chiến thuật mới, thậm chí là cả việc đe dọa tàu ngầm của đối phương.
