Trung Đông rực lửa: Israel, Iran "ăn miếng, trả miếng" đến khi nào?

() - Giới quan sát nhận định, cuộc xung đột hiện tại giữa Israel và Iran dự kiến sẽ kéo dài vì tiềm lực của 2 nền quân đội, cũng như mục tiêu mà họ đặt ra trong cuộc chiến này.
Trung Đông rực lửa: Israel, Iran ăn miếng, trả miếng đến khi nào? - 1

Israel chuẩn bị tiêm kích để tấn công Iran (Ảnh: IDF).

Iran và Israel đã tiến hành không kích lẫn nhau vào rạng sáng ngày 14/6, sau khi  Tel Aviv phát động chiến dịch tấn công lớn nhất từ trước đến nay nhằm vào đối thủ lâu năm hôm 13/6, với mục tiêu ngăn chặn Tehran phát triển vũ khí hạt nhân.

Còi báo động phòng không vang lên tại Tel Aviv và Jerusalem trước bình minh, khiến người dân hoảng loạn chạy vào hầm trú ẩn. Quân đội cho biết các hệ thống phòng không đang hoạt động để đánh chặn tên lửa từ Iran.

Tại thủ đô Tehran của Iran, nhiều tiếng nổ lớn vang lên, theo hãng tin bán chính thức Tasnim. Hai quan chức Mỹ cho biết Washington đã hỗ trợ đánh chặn các tên lửa Iran bay về phía Israel trong đêm 13/6.

Các cuộc không kích qua lại giữa Israel và Iran trong ngày đã làm dấy lên lo ngại về nguy cơ "lửa" xung đột lan rộng toàn khu vực, dù các đồng minh của Iran như Hamas ở Gaza và Hezbollah ở Li Băng cũng đang gặp khó khăn sau các chiến dịch tấn công của Israel năm ngoái.

Sau cuộc tấn công của Israel, Lãnh đạo Tối cao Iran Ali Khamenei cáo buộc Tel Aviv khơi mào cuộc chiến. Một quan chức cấp cao Iran cảnh báo sẽ “không nơi nào ở Israel là an toàn” và rằng “sự trả đũa sẽ đau đớn".

Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc, Amir Saeid Iravani, cho biết 78 người đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel hôm qua, bao gồm cả các sĩ quan quân sự cấp cao, và hơn 320 người bị thương, phần lớn là dân thường.

Ông cáo buộc Mỹ cũng có liên quan trong các cuộc tấn công và nói rằng Washington phải chịu “trách nhiệm hoàn toàn về hậu quả".

Theo chuyên gia quốc phòng Dan Sabbagh, chiến dịch tấn công Iran của Israel cho thấy thế mạnh về không lực và tình báo của Tel Aviv.

Tuy nhiên, nếu mục tiêu của Israel là xóa bỏ hoàn toàn năng lực hạt nhân của Iran, đây sẽ là một cuộc xung đột kéo dài.

Ngày 13/6, không quân Israel đã thực hiện các đợt không kích liên tiếp từ nửa đêm, nhắm trước hết vào giới lãnh đạo quân sự và mạng lưới tình báo tại Tehran, sau đó chuyển sang các trận địa phòng không, bệ phóng tên lửa, và đặc biệt là cơ sở hạt nhân Natanz, nơi Israel nghi Iran có thể làm giàu uranium tới cấp độ vũ khí.

Burcu Ozcelik, chuyên gia tại Viện Dịch vụ Hoàng gia Anh (RUSI), nhận định quy mô tấn công “có nguy cơ tái định hình toàn bộ cục diện chiến lược ở Trung Đông” khi nhắm thẳng vào giới lãnh đạo quân sự và cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran.

Theo chuyên gia này, kết quả của cuộc tấn công cho thấy mức độ xâm nhập của tình báo Israel vào nội bộ Iran.

Tuy nhiên, nếu mục tiêu của Israel là phá hủy các cơ sở hạt nhân Iran, thì đây là nhiệm vụ không dễ. Iran đặt phần lớn hoạt động làm giàu uranium trong một số cơ sở nằm sâu dưới lòng đất, được bảo vệ bởi bê tông cốt thép và lớp đá cứng.

Iran xác nhận Natanz đã bị đánh trúng nhưng chỉ thiệt hại ở phần bề mặt. Không có rò rỉ phóng xạ được ghi nhận sau vụ tấn công.

Theo các chuyên gia, Iran chắc chắn sẽ đáp trả một cách mạnh mẽ khi Israel đã khiến họ bị bất ngờ và bị động với một đòn tấn công tình báo - quân sự vô cùng phức tạp.

Việc Iran mất đi hàng loạt hệ thống phòng không trong các cuộc đột kích của Israel trước đó khiến Tehran gặp khó trong việc ngăn chặn tiêm kích của Tel Aviv trong thời gian tới. Tuy nhiên, nếu chiến đấu cơ của Israel chỉ đơn thuần là rải bom, ném tên lửa xuống các cơ sở hạt nhân nhầm của Iran, việc phá hủy chúng là điều không dễ. Israel có thể sẽ mất thời gian rất lâu nếu muốn phá hủy năng lực hạt nhân của Iran.

Theo các nguồn tin và ước tính, Israel có thể sẽ tiếp tục tìm cách tấn công các cơ sở hạt nhân Tehran trong 2 tuần tới, tận dụng khoảng trống trên không phận Iran. Trong khi đó, Iran sẽ huy động kho tên lửa quy mô lớn để tìm cách trả đũa. 

Mối đe dọa trực tiếp nhất với Israel là kho khoảng 3.000 tên lửa đạn đạo tốc độ cao, trong đó Iran từng sử dụng khoảng 180 quả trong đợt tấn công vào Israel hồi tháng 10/2024.

Ngoài ra, quan chức Iran đã từng cảnh báo nếu họ đối mặt với mối đe dọa sống còn, Tehran có thể cân nhắc việc phát triển vũ khí hạt nhân để tự vệ và răn đe. Về lâu dài, nếu kịch bản này xảy ra, nó sẽ tiếp tục tạo ra một nút thắt mới cho tình hình ở Trung Đông vốn đã "căng như dây đàn".