Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte hôm 14/7 (Ảnh: Reuters).
Trong cuộc gặp tại Phòng Bầu Dục vào ngày 14/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã công bố kế hoạch tái trang bị tên lửa và các loại vũ khí khác cho Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
Theo thỏa thuận, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ cung cấp vũ khí và các nước NATO sẽ chi trả. Tổng thư ký Rutte xác nhận một lượng lớn vũ khí sẽ được chuyển đến Ukraine, bao gồm tên lửa, như một phần của đợt viện trợ đầu tiên.
"Điều chúng tôi sẽ làm là làm việc thông qua các hệ thống NATO để đảm bảo rằng chúng tôi biết người dân Ukraine cần gì... Tất nhiên, Mỹ sẽ duy trì kho dự trữ cần thiết để bảo vệ đất nước. Điều đó hoàn toàn rõ ràng. Nhưng điều đó cũng đồng nghĩa với việc Ukraine có thể tiếp cận một lượng lớn thiết bị quân sự, cả về phòng không lẫn tên lửa và đạn dược", ông Rutte nói.
Tổng thống Trump cho biết các vũ khí này, bao gồm các hệ thống tên lửa Patriot và tên lửa, sẽ sớm được chuyển đến Ukraine trong vài ngày tới. Nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố sẽ gửi vũ khí cho Ukraine thông qua NATO, tổ chức sẽ đảm nhiệm cả việc chi trả và phân phối vũ khí.
"Chúng tôi sản xuất những thiết bị tốt nhất, những tên lửa tốt nhất, tất cả mọi thứ tốt nhất. Các quốc gia châu Âu biết điều đó, và chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận hôm nay. Theo đó chúng tôi sẽ gửi vũ khí cho châu Âu và họ sẽ phải chi trả", ông Trump nói với các phóng viên sau cuộc gặp với Tổng thư ký NATO.
Ông Trump gọi đây là một "vấn đề rất lớn", đồng thời lưu ý rằng "hàng tỷ USD thiết bị quân sự" sẽ được mua từ Mỹ.
Vào ngày 14/7, Tổng thống Trump đã công bố kế hoạch gửi 17 hệ thống phòng không Patriot tới Ukraine, nhấn mạnh rằng một phần đáng kể trong số các hệ thống này sẽ được triển khai trên chiến trường để giúp Ukraine phòng vệ trước các cuộc không kích của Nga.
Patriot là một trong những hệ thống tiên tiến nhất trên thế giới về khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình, cũng như máy bay và máy bay không người lái.
Theo các nguồn tin, Mỹ có khoảng 60 tổ hợp Patriot, trong đó 1/3 được đặt ở nước ngoài. Chi phí cho một tổ hợp ước tính khoảng 1 tỷ USD và quá trình đào tạo nhân lực mất tới 6 tháng.
Ukraine hiện sử dụng 6 hệ thống Patriot được nhận trong giai đoạn 2023-2024 từ Mỹ, Đức và Hà Lan, nhưng số lượng của chúng không đủ để bảo vệ các thành phố lớn và cơ sở hạ tầng của Ukraine trước những cuộc không kích của Nga.
Theo một số nhà phân tích, bằng cách bán vũ khí cho các quốc gia châu Âu, thay vì chuyển giao trực tiếp cho Ukraine, Tổng thống Trump hy vọng sẽ tránh được những chỉ trích cho rằng ông không giữ lời hứa trong chiến dịch tranh cử là giảm bớt vai trò của Mỹ trong cuộc chiến kéo dài nhiều năm tại Ukraine.
"Tối hậu thư" 50 ngày
Tổng thống Trump cũng cho biết ông sẽ áp đặt "mức thuế quan rất nghiêm ngặt" đối với Nga nếu không có thỏa thuận nào được ký kết trong vòng 50 ngày.
"Chúng tôi rất không hài lòng - tôi cũng vậy - với Nga, và chúng tôi sẽ áp mức thuế quan rất nghiêm ngặt nếu không đạt được thỏa thuận trong khoảng 50 ngày tới. Mức thuế quan khoảng 100% sẽ được gọi là thuế quan thứ cấp", ông Trump tuyên bố.
Một quan chức Nhà Trắng cho biết, khi tổng thống nhắc đến "thuế quan thứ cấp", ông muốn nói đến mức thuế quan 100% đối với Nga và các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các quốc gia khác mua dầu của Nga.
Ông Trump đổ lỗi cho người tiền nhiệm Joe Biden vì đã lôi kéo Washington vào cuộc xung đột Ukraine. Ông nói thêm rằng Mỹ đã chi khoảng 350 tỷ USD viện trợ cho Ukraine.
Tổng thống Trump cũng đề cập đến một dự luật của Quốc hội Mỹ, dự kiến áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn đối với Nga.
"Tôi không chắc chúng ta có cần điều đó hay không, nhưng thật tốt khi họ làm điều đó. Điều đó có thể rất hữu ích”, ông Trump nói, trước khi một cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện dự kiến diễn ra vào tuần tới.
Ông chủ Nhà Trắng cũng lưu ý rằng, nếu không có tiến triển nào về vấn đề Ukraine, việc áp đặt thuế quan thứ cấp lên Nga sẽ không cần sự chấp thuận của Quốc hội.
"Nếu tôi là ông Vladimir Putin ngày hôm nay, và ngài đang nói về những gì ngài dự định làm trong 50 ngày tới, tôi sẽ xem xét lại liệu mình có nên nghiêm túc hơn trong các cuộc đàm phán về Ukraine hay không", Tổng thư ký NATO nói trong cuộc gặp với Tổng thống Mỹ.
Ông Trump từng không sẵn sàng trừng phạt Nga, nhưng sau cuộc điện đàm gần đây với Tổng thống Putin, ông đã tỏ ra thất vọng vì nhà lãnh đạo Nga dường như vẫn tiếp tục chiến dịch quân sự tại Ukraine.
