Binh sĩ Ukraine đứng gần một tòa nhà trong cuộc xâm nhập vào vùng Kursk của Nga (Ảnh: Getty).
"Lập trường của Nga vẫn không thay đổi và lập trường này đã được nêu ra ngay tại hội trường này hơn một năm trước, vào ngày 14/6/2024", Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Alexei Fadeev tuyên bố hôm nay 13/8 khi được hỏi liệu lập trường của Nga về chấm dứt xung đột Ukraine có thay đổi hay không.
Hồi tháng 6 năm ngoái, Tổng thống Putin đã nêu ra các điều khoản cụ thể hơn nhằm chấm dứt xung đột bao gồm: Ukraine sẽ phải từ bỏ tham vọng gia nhập NATO, rút toàn bộ quân đội khỏi toàn bộ lãnh thổ của các khu vực mà Nga tuyên bố chủ quyền.
Nhà lãnh đạo Nga cũng cho rằng việc dỡ bỏ mọi lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt đối với Moscow và đảm bảo tình trạng trung lập và phi hạt nhân của Ukraine là điều cần thiết.
Tổng thống Putin từng tuyên bố, Moscow vẫn sẵn sàng đàm phán với Kiev mà không cần bất kỳ điều kiện tiên quyết nào, ngoại trừ những điều kiện đã được nêu trong thỏa thuận ở Istanbul vào năm 2022, trong đó có quy chế trung lập đối với Ukraine, cũng như một số hạn chế nhất định trong việc triển khai vũ khí nước ngoài.
Nga hiện kiểm soát 19% lãnh thổ Ukraine, bao gồm toàn bộ bán đảo Crimea, toàn bộ vùng Lugansk, hơn 70% các vùng Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson, cùng một phần nhỏ các khu vực Kharkov, Sumy, Mykolaiv và Dnipropetrovsk.
Tuyên bố của quan chức Nga được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin sắp có cuộc gặp thượng đỉnh tại Alaska vào ngày 15/8.
Trợ lý tổng thống Nga Yury Ushakov cho biết hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ sẽ tập trung thảo luận các phương án để đạt được một giải pháp lâu dài cho cuộc xung đột Ukraine.
Cuộc gặp không có sự tham gia của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hay các đại diện châu Âu, nhưng Tổng thống Trump cam kết sẽ thông báo cho các nước về kết quả hội đàm.
Tổng thống Trump ngày 11/8 cho biết, ông hy vọng cuộc thảo luận với Tổng thống Putin sẽ đạt được kết quả tích cực. Ông Trump nhấn mạnh, ông "muốn thấy một thỏa thuận ngừng bắn" và "một thỏa thuận tốt nhất cho cả Nga và Ukraine".
Tổng thống Mỹ tin rằng, sau cuộc gặp với Tổng thống Putin, các bên có khả năng đạt được một lệnh ngừng bắn “rất nhanh chóng”. Ông cũng nhấn mạnh, để chấm dứt xung đột, cả Nga và Ukraine sẽ phải nhượng bộ về lãnh thổ.
Trước đây, ông Trump cũng từng đề cập tới ý tưởng trao đổi lãnh thổ, song cả Nga và Ukraine đều không tỏ ra sẵn sàng nhượng đất trong khuôn khổ một thỏa thuận hòa bình.
Ông Trump cho biết cuộc gặp của ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào cuối tuần này tại Alaska sẽ là một “cuộc thăm dò ban đầu” về việc Moscow có sẵn sàng chấm dứt xung đột Ukraine hay không.
Về phần mình, Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine sẽ không nhượng bộ lãnh thổ bởi điều này đi ngược lại hiến pháp.
“Tất cả các quyết định chống lại chúng tôi, bất kỳ quyết định nào được đưa ra mà không có Ukraine sẽ không đạt được kết quả", ông Zelensky đăng trên mạng xã hội X.
Ukraine sẵn sàng thảo luận lệnh ngừng bắn
Trong một cuộc phỏng vấn với báo Corriere della Sera hôm 13/8, Cố vấn Văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông Mikhail Podolyak, cho biết chính quyền Kiev sẵn sàng thảo luận về lệnh ngừng bắn, bao gồm cả lệnh ngừng bắn trên không, để bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình thực sự với Nga.
Theo ông Podolyak, "Ukraine sẵn sàng thảo luận về kịch bản này", coi đây "là bước đầu tiên hướng tới việc thiết lập các lập trường đàm phán thực tế".
"Bất kỳ lệnh ngừng bắn nào, đặc biệt là lệnh ngừng bắn toàn diện, đều là bước khởi đầu cho một cuộc đàm phán đúng nghĩa", ông Podolyak nói, đồng thời nhắc lại đề xuất của Mỹ về một lệnh ngừng bắn hoàn toàn.
Trước đó, Đại sứ Ukraine tại Mỹ Oksana Markarova nói rằng Kiev “rất hy vọng sự thúc đẩy từ Tổng thống Trump” sẽ mang lại kết quả tốt đẹp và thuyết phục các bên rằng đã đến lúc chấm dứt xung đột.
Bà cũng nhắc lại rằng Ukraine đã đồng ý với mọi hình thức ngừng bắn. “Ukraine mong hội nghị của Tổng thống Trump phát huy hiệu quả và đạt được kết quả tốt. Ukraine nhất trí với lệnh ngừng bắn toàn diện, ngừng bắn một phần, bất cứ hình thức ngừng bắn nào", bà nói.
Đại sứ Markarova cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cam kết vì hòa bình ngay từ ngày đầu xung đột nổ ra, và tuyên bố sẵn sàng thúc đẩy chương trình hòa bình ở bất cứ đâu. Nếu cần, ông sẽ tham dự các cuộc họp.
Bà lưu ý Ukraine đã sẵn sàng thảo luận cách chấm dứt xung đột, nhưng ngừng bắn luôn là bước quan trọng để “chấm dứt các hành động thù địch và hướng tới ngoại giao”.
