
Máy bay E-4B của Mỹ (Ảnh: Quân đội Mỹ).
Chiếc máy bay chỉ huy trên không E-4B Nightwatch của Không quân Mỹ, thường được gọi là “máy bay Ngày Tận thế”, đã hạ cánh xuống Căn cứ Liên hợp Andrews gần thủ đô Washington vào tối 17/6.
Theo Newsweek, diễn biến này làm dấy lên nhiều suy đoán trong bối cảnh Mỹ đang cân nhắc can dự quân sự vào cuộc khủng hoảng đang leo thang giữa Israel và Iran ở Trung Đông.
Chiếc E-4B hạ cánh tại căn cứ quân sự ngoại ô Washington, D.C., giữa lúc có nhiều thông tin cho rằng Tổng thống Donald Trump đang tiến gần tới quyết định ra lệnh tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran.
E-4B Nightwatch là phiên bản quân sự hóa của máy bay Boeing 747. Nó đóng vai trò là Trung tâm Chỉ huy Trên không Quốc gia, một thành phần then chốt trong Hệ thống Chỉ huy Quân sự Quốc gia dành cho tổng thống, bộ trưởng quốc phòng và các lãnh đạo quân đội cấp cao.
Trong trường hợp khẩn cấp quốc gia hoặc mất hệ thống chỉ huy mặt đất, máy bay này sẽ trở thành trung tâm chỉ huy, điều khiển và thông tin liên lạc có khả năng sống sót cao để chỉ đạo lực lượng Mỹ, thực thi các mệnh lệnh tác chiến khẩn cấp và điều phối hành động của chính quyền dân sự, theo mô tả của Không quân Mỹ.
Lần này, việc máy bay sử dụng tín hiệu liên lạc không thường lệ “ORDER01” thay vì “ORDER6” càng làm dấy lên nghi vấn về mục đích thực sự của chuyến bay.
Các nhà phân tích cho rằng việc điều động máy bay E-4B có thể liên quan đến tình trạng báo động quân sự tăng cao trong bối cảnh lo ngại leo thang căng thẳng.
Trước đó, Newsweek đưa tin chiếc E-4B xuất phát từ Căn cứ Không quân Barksdale (gần Bossier City, bang Louisiana) đến Andrews có thể là động thái thường lệ để đảm bảo năng lực sẵn sàng tác chiến, hoặc là biện pháp đề phòng, nhưng nhiều khả năng chỉ là hành động phô trương sức mạnh.
Máy bay E-4B có khả năng bay liên tục nhiều giờ, tiếp nhiên liệu giữa không trung, được bảo vệ trước các cuộc tấn công xung điện từ (EMP), có thể sống sót sau một vụ nổ hạt nhân. Nó cũng được trang bị hệ thống liên lạc vệ tinh tiên tiến, công nghệ chống nhiễu và có thể chở hơn 100 người.
Việc máy bay xuất hiện trùng thời điểm có tin Tổng thống Trump đang cân nhắc hành động quân sự nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran càng khiến dư luận chú ý.
Ông Trump tới nay vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc tấn công Iran hay không. Theo truyền thông Mỹ, sự băn khoăn của ông có nhiều lý do.
Một là ông lo ngại việc Washington tham gia vào một cuộc chiến khác có thể làm ảnh hưởng tới cam kết rút Mỹ khỏi những cuộc xung đột mà ông đưa ra khi tranh cử.
Hai là, ông dường như nghi ngờ về hiệu quả của bom xuyên phá (MOP) của Mỹ đối với cơ sở hạt nhân Fordow của Iran, vốn được chôn sâu và gia cố cực kỳ chắc chắn gần thành phố Qom.
Trong khi đó, Israel và Iran đang liên tục tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV, làm trầm trọng thêm căng thẳng khu vực vốn đã nghiêm trọng.
Lãnh đạo Tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei, tuyên bố trong một bài phát biểu: “Người Mỹ nên biết rằng bất kỳ sự can thiệp quân sự nào từ phía Mỹ chắc chắn sẽ kéo theo những thiệt hại không thể khắc phục được. Việc Mỹ dính vào chuyện này sẽ chỉ gây hại cho chính họ, thiệt hại mà họ phải gánh chịu sẽ lớn hơn nhiều so với bất kỳ tổn thất nào mà Iran có thể gặp phải".