Các thỏi vàng được xếp chồng trong phòng két an toàn của nhà vàng Pro Aurum ở Munich, Đức (Ảnh minh họa: Reuters).
Việc đảm bảo an toàn cho số vàng dự trữ của Đức ở nước ngoài, đặc biệt là tại New York, Mỹ, vốn trước đây chỉ là mối quan tâm của phe cực hữu và những người mê kim loại quý, nay đang trở thành chủ đề tranh luận công khai sau khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng.
Ngân hàng Trung ương Đức (Bundesbank) hiện sở hữu lượng vàng dự trữ lớn thứ 2 thế giới với 3.352 tấn, trong đó khoảng 1/3 được lưu trữ tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York theo một thỏa thuận có từ thời Chiến tranh Lạnh và hệ thống tiền tệ hậu Thế chiến II.
Kho vàng này từng nhiều lần bị đem ra chất vấn, và đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) từ lâu đã kêu gọi đưa vàng về nước.
Giờ đây, những căng thẳng giữa chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump với các đồng minh châu Âu lâu năm về thương mại và an ninh, cùng với các động thái công kích của ông nhằm vào Cục Dự trữ Liên bang (Fed), đã làm dấy lên làn sóng lo ngại mới. Nhiều tiếng nói thuộc giới chính trị dòng chính của Đức cũng bắt đầu nhập cuộc liên quan tới kho vàng.
Tuần này, Liên đoàn Người nộp thuế Đức đã gửi thư tới Bundesbank và Bộ Tài chính Đức, yêu cầu hồi hương số vàng đang lưu giữ tại Mỹ. “Ông Trump muốn kiểm soát Fed, mà điều đó cũng đồng nghĩa với việc kiểm soát cả vàng của Đức ở Mỹ. Đó là tiền của chúng ta, và nó nên được mang về", Phó chủ tịch Michael Jaeger nhận định.
Markus Ferber, nghị sĩ Nghị viện châu Âu thuộc đảng Dân chủ Cơ đốc giáo cầm quyền, hoài nghi về độ tin cậy của Mỹ dưới thời ông Trump.
“Ông Trump khá thất thường, và không loại trừ khả năng một ngày nào đó ông ta sẽ nảy ra những "ý tưởng sáng tạo về cách xử lý vàng của nước ngoài". Chính sách dự trữ vàng của Bundesbank cần phản ánh hiện thực địa chính trị mới", nhà làm luật của Đức cho biết.
Các đài truyền hình quốc gia như ZDF và ARD cũng gần đây phát các phóng sự đặt câu hỏi về mức độ an toàn của số vàng Đức đang cất giữ ở New York.
Bundesbank khẳng định Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York vẫn là “địa điểm lưu trữ quan trọng” và là đối tác đáng tin cậy và uy tín trong việc cất giữ vàng của Đức.
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tuần trước cũng lên tiếng khẳng định niềm tin vào Fed như một đối tác đáng tin cậy. Nhưng việc ông Trump liên tục công kích Chủ tịch Fed Jerome Powell, người sẽ mãn nhiệm trong vòng một năm tới, đang làm dấy lên lo ngại về tương lai độc lập của Fed cũng như các cam kết lâu dài với các đối tác.
Peter Boehringer, người khởi xướng chiến dịch đòi hồi hương vàng từ một thập niên trước và hiện là nghị sĩ của đảng AfD, cho biết, ông cảm thấy được minh oan khi giờ đây chủ đề này đã được giới truyền thông chính thống và nhiều chính trị gia thảo luận rộng rãi. Phần lớn lượng vàng của Đức được tích lũy trong thời kỳ bùng nổ xuất khẩu thập niên 1950–1960.
Vàng cũng là một biểu tượng gắn kết liên minh quân sự với Mỹ, nước hiện vẫn duy trì hàng chục căn cứ quân sự tại Đức, trong đó có căn cứ lớn nhất châu Âu.
Sau khi Liên Xô sụp đổ, từ năm 2014 đến 2017, Bundesbank đã đưa về nước 300 tấn vàng từ New York với lý do “xây dựng niềm tin trong nước”.
Fritz Guentzler, người phát ngôn của đảng Dân chủ Cơ đốc giáo tại Quốc hội Đức, cho biết ông không có lý do gì để nghi ngờ Fed, nhưng Bundesbank nên tiếp tục “kiểm tra thường xuyên” kho vàng.
Bundesbank cho biết họ thường xuyên kiểm tra mẫu và đã kiểm tra khoảng 13% số vàng ở New York trong những năm qua.
