
Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: AFP).
Báo Wall Street Journal (WSJ) ngày 29/5 đưa tin, sau khi tòa án ra phán quyết chặn hầu hết thuế quan đối ứng của Mỹ đối với các nước, chính quyền Tổng thống Trump được cho là đang cân nhắc việc tìm kiếm một căn cứ pháp lý mới vững vàng hơn để tiếp tục áp đặt mức thuế cao toàn diện.
Để làm được điều này, chính quyền ông Trump sẽ cần áp dụng cách tiếp cận hai bước.
Bước đầu tiên sẽ liên quan đến việc viện dẫn một điều khoản chưa từng được sử dụng trước đây: Mục 122 của Đạo luật Thương mại năm 1974.
Đạo luật này cho phép áp dụng thuế quan ngắn hạn lên tới 15% trong 150 ngày để giải quyết tình trạng mất cân bằng thương mại.
Giải pháp tạm thời này sẽ giúp có thêm thời gian để triển khai giải pháp dài hạn hơn theo Mục 301, đòi hỏi một quy trình chi tiết hơn nhưng được coi là hợp lý hơn về mặt pháp lý.
Sau đó là các mức thuế có mục tiêu cụ thể hơn bằng cách sử dụng một điều khoản riêng nhằm vào các hoạt động thương mại không công bằng.
Ông Peter Navarro, Cố vấn thương mại cấp cao, dường như đã xác nhận cách tiếp cận hai hướng này và cũng gợi ý rằng chính quyền có thể xem xét các luật thương mại khác, bao gồm Đạo luật thuế quan Smoot-Hawley năm 1930 và các điều khoản liên quan đến an ninh quốc gia.
Các chuyên gia pháp lý cho biết, kế hoạch này có tính "bảo vệ" cao hơn so với phương pháp hiện tại dựa trên Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA), một đạo luật chưa từng được sử dụng để áp đặt thuế quan.
Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ ngày 28/5 ra phán quyết, việc ông Trump sử dụng IEEPA để giải quyết thâm hụt thương mại là bất hợp pháp.
Lệnh cấm này ngăn các mức thuế 30% mà ông Trump áp với Trung Quốc, thuế 25% với một số mặt hàng từ Mexico và Canada, cùng mức thuế phổ quát 10% lên hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ.
Tòa án thấy rằng luật không cho phép Tổng thống đánh thuế nhập khẩu trên diện rộng mà không có sự chấp thuận của quốc hội.
Tuy nhiên, vào ngày 29/5, một tòa phúc thẩm liên bang đã cho phép thuế quan tạm thời được duy trì trong khi chính quyền ông Trump kháng cáo.
Chính quyền Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng và có thể sẽ chờ kết quả pháp lý.
Cố vấn thương mại hàng đầu của Tổng thống Trump, ông Peter Navarro, cho biết, mặc dù việc tòa phúc thẩm tạm dừng lệnh chặn chính sách thuế đối ứng này không phải là điều bất ngờ, nhưng chính quyền đang theo đuổi "mọi lựa chọn chiến lược".
Ông nhấn mạnh, chính quyền sẽ tìm cách ban hành thuế quan thông qua các phương tiện khác nếu cuối cùng họ thua trong các cuộc chiến pháp lý.