Thượng tướng Andrei Mordvichev (Ảnh: X).
Báo Rossiiskaya Gazeta ngày 16/5 đưa tin, Thượng tướng Andrei Mordvichev được bổ nhiệm làm Tư lệnh Lục quân Nga thay Tướng Oleg Salyukov theo sắc lệnh của Tổng thống Vladimir Putin.
Thông báo không đề cập lý do điều chuyển Tướng Salyukov, song truyền thông Nga nhận định nguyên nhân là ông sẽ bước sang tuổi 70 vào ngày 21/5, trong khi quân đội Nga quy định độ tuổi giới hạn đảm nhận chức vụ sĩ quan cấp đại tướng là 70.
Ông Mordvichev sinh ngày 14/1/1976 tại Almaty, khi đó là Kazakhstan thuộc Liên Xô. Sau khi tốt nghiệp Học viện Quân sự Viễn Đông năm 1997, ông bắt đầu sự nghiệp trong Lực lượng Vũ trang Nga, trải qua nhiều vị trí từ chỉ huy cấp trung đến các vai trò chiến lược. Kinh nghiệm thực chiến của ông Mordvichev được rèn giũa qua các chiến dịch Gruzia năm 2008, Syria, đặc biệt là căng thẳng Nga - Ukraine từ năm 2014.
Theo các nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Nga, ông Mordvichev từng giữ chức Tư lệnh Tập đoàn quân số 8 trước khi được bổ nhiệm làm Tư lệnh Quân khu Trung tâm vào tháng 2/2023, thay thế Tướng Alexander Lapin. Đến tháng 10/2023, ông được thăng hàm Thượng tướng. Sự thăng tiến nhanh chóng này phản ánh niềm tin của giới lãnh đạo Nga vào tài năng của ông.
Ông Mordvichev từng chỉ huy các chiến dịch "mang tính bước ngoặt" tại Ukraine. Dưới đây là 3 chiến dịch tiêu biểu:
Chiến dịch Mariupol (2022): Mariupol, thành phố cảng chiến lược ở Donetsk, là mục tiêu quan trọng trong giai đoạn đầu của "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga tại Ukraine. Với vai trò Tư lệnh Tập đoàn quân số 8, Tướng Mordvichev đã chỉ huy lực lượng quân đội Nga và các đơn vị thuộc Donetsk bao vây thành phố từ tháng 2 đến tháng 5/2022. Đối mặt với lực lượng Ukraine kiên cường, bao gồm trung đoàn Azov, ông Mordvichev triển khai chiến thuật bao vây chặt chẽ, kết hợp pháo binh, không quân, và bộ binh để từng bước kiểm soát thành phố.
Theo hãng TASS, chiến thắng tại Mariupol không chỉ giúp Nga kiểm soát tuyến đường "huyết mạch" nối Donbass với Crimea, mà còn mang lại lợi thế tâm lý lớn. Tổng thống Nga Putin đã đích thân khen ngợi chiến dịch này. Cùng với đó, khả năng chỉ huy của ông Mordvichev trong điều kiện chiến trường phức tạp, với địa hình đô thị và sự kháng cự quyết liệt, đã đặt nền móng cho danh tiếng của ông.
Chiến dịch Avdiivka (2023-2024): Avdiivka, một thành trì kiên cố của Ukraine ở Donetsk, là nơi diễn ra giao tranh khốc liệt kéo dài nhiều năm. Năm 2023, với vai trò Tư lệnh Nhóm quân Tsentr, ông Mordvichev dẫn dắt chiến dịch tấn công Avdiivka, kết thúc bằng việc chiếm thành phố vào tháng 2/2024. Khác với chiến dịch Bakhmut trước đó, nơi lực lượng quân sự Wagner chịu tổn thất nặng nề, chiến dịch Avdiivka được thực hiện với hiệu quả cao hơn, ít tổn thất và nhanh chóng hơn.
Theo phân tích của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), ông Mordvichev đã sử dụng chiến thuật chia cắt tuyến phòng thủ Ukraine, kết hợp các đợt tấn công chính diện với bao vây từ hai cánh. Ông cũng phối hợp hiệu quả giữa bộ binh, xe tăng, pháo binh, máy bay không người lái, tạo áp lực liên tục lên đối phương. Thành công tại Avdiivka được ông Putin khen ngợi trong bài phát biểu ngày 17/2/2024, nhấn mạnh vai trò của ông Mordvichev trong việc thay đổi cục diện chiến trường Donbass.
Tiến công Pokrovsk (2024): Sau Avdiivka, ông Mordvichev tiếp tục chỉ huy Nhóm quân Tsentr trong các chiến dịch tiến công hướng Pokrovsk, một trung tâm hậu cần quan trọng của Ukraine. Theo Sputnik, lực lượng của ông Mordvichev đã chia cắt các tuyến phòng thủ Ukraine, đẩy nhanh tốc độ tiến quân, và gây áp lực lớn lên hệ thống chỉ huy của đối phương. Chiến thuật của ông tập trung vào việc cô lập các đơn vị Ukraine, ngăn chặn tiếp viện, và tận dụng địa hình để tối ưu hóa sức mạnh hỏa lực.
Những chiến dịch trên không chỉ củng cố vị thế của ông Mordvichev trong quân đội Nga. Danh hiệu Anh hùng Liên bang Nga mà ông nhận được vào năm 2024 là minh chứng cho sự công nhận chính thức từ Điện Kremlin.
Với vai trò ngày càng quan trọng trong quân đội Nga, ông Mordvichev có tiềm năng trở thành một trong những lãnh đạo quân sự hàng đầu của đất nước. Nếu ông tiếp tục đạt được các chiến thắng trên chiến trường và được bổ nhiệm vào các vị trí cao hơn như Tổng Tham mưu trưởng, danh tiếng của ông càng được củng cố. Tuy nhiên, di sản của ông sẽ phụ thuộc vào kết quả của xung đột Nga - Ukraine hiện nay và cách ông định hình tương lai của quân đội Nga.
