
Lưu ý ‘Tàu chìm’ được khoanh tròn gần bang Rhode Island - Ảnh: ANMM
Theo Independent, từ năm 1768 đến 1771, HMS Endeavour là Những rủi ro của thú thám hiểm tiền tỉ bằng tàu lặnĐỌC NGAY
Việc phát hiện được công bố trong báo cáo mới của Bảo tàng Hàng hải Quốc gia Úc (ANMM). Các chuyên gia xác định đây là xác tàu mang mã số RI 2394.
Giám đốc bảo tàng, bà Daryl Karp cho biết phát hiện này là kết quả của 25 năm nghiên cứu khảo cổ và điều tra dưới nước.
Các nhà nghiên cứu đã so sánh xác tàu với bản thiết kế lịch sử của HMS Endeavour và phát hiện các số đo trùng khớp với bản khảo sát từ năm 1768.
Nhà khảo cổ học Kieran Hosty, đồng tác giả báo cáo, cho biết: "Các loại gỗ đều là gỗ Anh. Kích thước của các thanh gỗ gần như trùng khớp với Endeavour, sai số chỉ trong vài milimét. Khớp nối mũi tàu cũng hoàn toàn giống nhau - đây là một đặc điểm rất hiếm. Chúng tôi đã rà soát hàng loạt thiết kế tàu thế kỷ 18 và không thấy đặc điểm này ở bất kỳ tàu nào khác".
Trong chiến tranh giành độc lập Mỹ, con tàu được sử dụng dưới tên gọi Lord Sandwich. Khi quân Mỹ - Pháp bao vây cảng Newport, tàu là một trong 13 chiếc bị đánh chìm có chủ đích nhằm tạo rào cản dưới nước. Kể từ đó, xác tàu không được trục vớt.
Nhà khảo cổ James Hunter, đồng tác giả báo cáo, nhận định khó có khả năng tìm thấy hiện vật đủ để xác minh ngay lập tức vì những món có giá trị hẳn đã bị lấy ra trước khi tàu chìm. Tuy nhiên mọi dấu vết phát hiện cho đến nay đều cho thấy niên đại thế kỷ 18.
Vào năm 2022, một báo cáo sơ bộ cũng từng xác định đây là xác tàu Endeavour, nhưng bị đối tác nghiên cứu là Dự án Khảo cổ Hàng hải Rhode Island (RIMAP) phản đối, cho rằng kết luận này "vội vàng" và "vi phạm hợp đồng", theo The Telegraph.
