
Giao dịch tại một công ty chứng khoán ở TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Giới phân tích cho rằng sự chú ý này không chỉ đến từ tiềm năng riêng của doanh nghiệp, mà còn phản ánh cơn "khát" cổ phiếu mới chất lượng trong bối cảnh các chỉ số liên tiếp xác lập đỉnh cao mới.
Thời điểm lý tưởng để lên sàn
Chứng khoán tăng điểm trong thận trọng, tiền vào ít hơnÔng lớn bảo hiểm Bảo Việt, Bảo Minh 'chơi' chứng khoán, lộ danh mục trăm tỉ, nghìn tỉ'Nơm nớp' đợt điều chỉnh chứng khoán sau chuỗi tăng nóng
Đây chính là cơ hội để các doanh nghiệp IPO với mức định giá thuận lợi hơn, đồng thời huy động được lượng vốn lớn.
Triển vọng huy động vốn qua kênh chứng khoán sẽ sớm khởi sắc trở lại khi nền kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng cao, nhiều chính sách hỗ trợ được triển khai và nhu cầu mở rộng sản xuất - kinh doanh gia tăng.
"Nhiều doanh nghiệp sẽ cần chuẩn bị nguồn lực tài chính để mở rộng công suất, tăng tốc đầu tư và trong bối cảnh này, thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục là kênh dẫn vốn then chốt", ông Khoa nói.
Ông Lê Đức Khánh, giám đốc phân tích Chứng khoán VPS, cho rằng việc giải ngân trở lại của khối ngoại trong tháng 7 vừa qua, sau một thời gian dài bán ròng, là tín hiệu tích cực, củng cố kỳ vọng sẽ chứng kiến nhiều thương vụ IPO và cổ phần hóa quy mô trong thời gian tới, tạo thêm "hàng hóa" chất lượng cho thị trường chứng khoán.
"Đây là giai đoạn bản lề của một chu kỳ mới. Nếu được hỗ trợ bởi hành lang pháp lý đầy đủ và sự đồng hành của các tổ chức tư vấn, sẽ có nhiều doanh nghiệp tư nhân, từ quy mô nhỏ đến lớn, sẵn sàng IPO, giúp chứng khoán VN có thêm nhiều hàng hóa chất lượng, đáp ứng nhu cầu đa dạng của cả nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế", ông Khánh nói.
Nhưng vẫn có gì đó "thiếu thiếu"
Thời gian tới, thị trường chứng khoán VN được kỳ vọng đón thêm loạt cổ phiếu mới trên HoSE, với những cái tên đáng chú ý thuộc lĩnh vực ngân hàng như VAB (VietABank), VBB (Vietbank), BVB (BVBank) hay bất động sản khu công nghiệp như NTC (Nam Tân Uyên), đáp ứng "cơn đói" hàng của thị trường trong giai đoạn thanh khoản bùng nổ hiện nay.
Với các kế hoạch đang được khởi động từ doanh nghiệp, theo các chuyên gia, sẽ không còn quá lo về câu chuyện khát hàng sắp tới.
Tuy nhiên cơ cấu vốn hóa thị trường cho thấy sự áp đảo của nhóm tài chính và bất động sản, chiếm khoảng gần 60%, chưa kể nhiều thương vụ IPO lớn trong những tháng cuối năm vẫn đến từ lĩnh vực tài chính.
Theo ông Đặng Trần Phục, tại các thị trường phát triển, bức tranh vốn hóa lại rất khác, với công nghệ, công nghiệp, tiêu dùng mới là nhóm chiếm ưu thế, trong khi tài chính - bất động sản thường chỉ đóng góp 10 - 20%. Ngay cả ở khu vực ASEAN, tỉ trọng tài chính - bất động sản cũng hiếm khi vượt 30 - 40%.
"Tuy nhiên cơ cấu này cũng phản ánh khá đúng đặc điểm của nền kinh tế VN - vẫn dựa nhiều vào các lĩnh vực truyền thống", ông Phục nói và cho rằng chứng khoán VN đang thiếu sự góp mặt của những nhóm ngành mang tính xu thế toàn cầu như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) hay các ngành công nghiệp công nghệ cao khác.
Ông Trương Hiền Phương, giám đốc cấp cao Công ty Chứng khoán KIS VN, cho rằng để bổ sung hàng hóa chất lượng cho thị trường chứng khoán, cần đồng thời triển khai nhiều giải pháp giúp doanh nghiệp thực sự "mạnh" lên cả về năng lực quản trị lẫn sức cạnh tranh.
Theo ông Phương, khả năng xuất hiện một "bom tấn" công nghệ niêm yết trong ngắn hạn là rất khó, bởi ngay cả trên thị trường OTC cũng gần như vắng bóng doanh nghiệp công nghệ quy mô đủ lớn.
Tuy nhiên ông Phương cho rằng thị trường vẫn còn nhiều dư địa để gia tăng hàng hóa chất lượng, thông qua những giải pháp như đẩy mạnh quá trình thoái vốn tại doanh nghiệp nhà nước, cũng như tạo cơ chế để doanh nghiệp FDI niêm yết trên sàn chứng khoán.
Quy tắc quản lý chỉ số các cổ phiếu công nghệ
Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) vừa ban hành Quy tắc xây dựng và quản lý chỉ số các cổ phiếu công nghiệp hiện đại và công nghệ - Vietnam Modern Industrials & Technology Index - (VNMITECH).
Theo đại diện HoSE, chỉ số giá VNMITECH được tính toán dựa trên giá trị vốn hóa thị trường điều chỉnh tỉ lệ free-float (cổ phiếu tự do chuyển nhượng), có áp dụng giới hạn tỉ trọng vốn hóa và giới hạn trọng số theo thanh khoản của cổ phiếu.
Với các tiêu chí trong bộ quy tắc được đưa ra, theo Phòng phân tích khối khách hàng cá nhân Chứng khoán Yuanta VN, sẽ có 34 cổ phiếu trong VNMITECH, trong đó FPT là doanh nghiệp công nghệ duy nhất góp mặt.
Các cổ phiếu còn lại gồm hàng loạt tên tuổi như như: HPG, GEX, GMD, DGC, REE, BMP, CTR... Nhóm công nghiệp cũng ghi nhận nhiều cái tên quen thuộc như GEX, GMD, DGC, REE, BMP, CTR...
Cần xây dựng sàn giao dịch riêng cho start-up và công ty công nghệ
Tính đến phiên 15-8, FPT có vốn hóa 150.206 tỉ đồng, dù đã giảm so với đỉnh, nhưng vẫn vượt tổng giá trị vốn hóa của toàn bộ ngành công nghệ trên sàn. Nhờ đó, FPT trở thành cổ phiếu công nghệ có ảnh hưởng đáng kể đến các chỉ số ngành.
Ngoài FPT, nhóm công nghệ trên HoSE còn có DGW (10.200 tỉ đồng), CMG (8.800 tỉ đồng), ELC (2.300 tỉ đồng) và ICT (420 tỉ đồng) - đều ở mức vốn hóa khá khiêm tốn. Theo ông Nguyễn Thế Minh - giám đốc phân tích khách hàng cá nhân Chứng khoán Yuanta VN, TTCK VN đang thiếu vắng cổ phiếu công nghệ, đặc biệt là bán dẫn.
Đây là một trong những nguyên nhân khiến dòng vốn ngoại rút khỏi VN từ năm 2024, đổ về những thị trường tập trung "ông lớn" công nghệ toàn cầu. Thực tế, phần lớn doanh nghiệp công nghệ VN vẫn là start-up hoặc đang ở giai đoạn hòa vốn. Các công ty lớn như VNG còn lỗ lũy kế, chưa đủ điều kiện niêm yết trên HoSE.
Do đó theo ông Minh, trong 1 - 2 năm tới, thị trường cổ phiếu công nghệ khó sôi động. "Cần xây dựng một sàn giao dịch riêng cho start-up và công ty công nghệ, với cơ chế pháp lý đặc thù, có sự tham gia của quỹ đầu tư mạo hiểm nhà nước để "kéo" dòng vốn tư nhân, giúp start-up rút ngắn quá trình từ khởi nghiệp đến có lãi và đủ điều kiện niêm yết", ông Minh đề xuất.
Nhiều "ông lớn" có kế hoạch IPO từ năm 2026
Theo dự báo từ Dragon Capital, giai đoạn 2026 - 2028, tổng giá trị các thương vụ IPO tại VN có thể chạm mốc 47,5 tỉ USD. Trong đó, riêng lĩnh vực tiêu dùng được kỳ vọng đóng góp khoảng 12,8 tỉ USD, với sự góp mặt của loạt tên tuổi lớn như Thaco Auto, Bách Hóa Xanh, Golden Gate hay Highlands Coffee.
Đặc biệt hoạt động chuyển sàn từ UPCoM sang HoSE của nhiều "ông lớn" cũng sẽ tạo nên dòng chảy vốn khổng lồ, tổng quy mô khoảng 20 tỉ USD. Ngày 1-8 vừa qua, gần 312 triệu cổ phiếu TAL của Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Taseco (Taseco Land) cũng "dời nhà" từ UPCoM sang HoSE.
Trước đó hơn 3,1 tỉ cổ phiếu BSR của Công ty cổ phần lọc hóa dầu Bình Sơn chính thức niêm yết trên HoSE, với vốn hóa hơn 66.000 tỉ đồng (khoảng 2,6 tỉ USD).
