Tàu di chuyển trên eo biển Hormuz (Ảnh: Reuters).
Nhóm vũ trang Hồi giáo Shia thân Iran, Kata'ib Hezbollah, hoạt động tại Iraq, tuyên bố sẽ phong tỏa eo biển Hormuz và eo biển Bab el-Mandeb nếu Mỹ tham gia vào cuộc chiến giữa Israel và Iran.
“Nếu Mỹ nhúng tay vào cuộc chiến này, chúng tôi khẳng định rằng eo biển Hormuz và eo biển Bab el-Mandeb sẽ bị đóng cửa, và toàn bộ các cảng dầu trên Biển Đỏ sẽ ngừng hoạt động”, người phát ngôn của nhóm, ông Abu Ali al-Askari, phát biểu trên cổng tin tức Shafaq News.
Người phát ngôn Kata'ib Hezbollah cũng cảnh báo rằng các máy bay Mỹ “nên chuẩn bị tinh thần cho những điều bất ngờ” trên bầu trời Trung Đông.
Vị trí của 2 eo biển chiến lược Hormuz và eo biển Bab el-Mandeb (Bab al-Mandeb) (Ảnh: Economist).
Trước đó, ngày 15/6, Kata'ib Hezbollah đã từng cảnh báo tấn công các căn cứ quân sự Mỹ trong khu vực nếu Washington can dự vào cuộc xung đột giữa Iran và Israel. Tuy nhiên, nhóm này cũng cho rằng “Iran không cần hỗ trợ quân sự trong cuộc đối đầu với Israel” vì “Tehran có đủ nguồn lực để tự đối đầu với đối thủ".
Vào rạng sáng 13/6, Israel khởi động chiến dịch “Sư tử Trỗi dậy” nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran. Chưa đầy 24 giờ sau, Tehran thực hiện đòn trả đũa. Những ngày sau đó, hai bên tiếp tục tấn công qua lại.
Cả Iran và Israel đều thừa nhận có thương vong và thiệt hại, một số mục tiêu trên lãnh thổ bị đánh trúng, nhưng đều tuyên bố tổn thất ở mức giới hạn. Các đợt không kích vẫn đang tiếp diễn trong những ngày qua.
Trước đó, nghị sĩ Ali Yazdihah cho rằng nếu Mỹ muốn tham gia cuộc chiến chống lại Iran cùng với Israel, thì Tehran "chắc chắn có quyền hợp pháp để làm gián đoạn dòng chảy thương mại dầu mỏ giữa Washington và các nước phương Tây nhằm gây áp lực lên họ", ám chỉ eo biển Hormuz.
Eo biển Hormuz là cửa ngõ quan trọng đối với ngành công nghiệp dầu mỏ của thế giới. Dầu mỏ từ các quốc gia vùng Vịnh như Iran, Ả rập Xê út và Các Tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất đều đi qua eo biển Hormuz.
Hiện có tới 30% nguồn cung khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu và khoảng 20% lượng dầu mỏ cùng sản phẩm dầu mỏ xuất khẩu trên thế giới đi qua eo biển Hormuz. Giới chức Iran nhiều lần cảnh báo họ có thể hạn chế hoạt động hàng hải tại đây nếu an ninh quốc gia bị đe dọa.
Việc không thể vận chuyển dầu qua các “nút thắt” quan trọng như eo biển Hormuz, dù chỉ trong thời gian tạm thời, cũng có thể dẫn tới nguy cơ trì hoãn nguồn cung đáng kể và đẩy giá vận chuyển lên cao, từ đó khiến giá dầu thế giới tăng lên.
Đối với hầu hết eo biển “nút thắt” trên thế giới, các tàu thuyền có thể chọn cách đi đường vòng qua các tuyến vận tải khác nếu muốn tránh. Tuy nhiên, đối với một số “nút thắt” như eo biển Hormuz, không có lựa chọn thay thế nào khác.
Trong khi đó, eo biển Bab el-Mandeb là khu vực chiến lược nằm giữa bán đảo Ả rập và vùng Sừng châu Phi, nối Biển Đỏ với Vịnh Aden và Ấn Độ Dương.
Đây là một trong những tuyến hàng hải huyết mạch toàn cầu, đặc biệt đối với các tàu chở dầu và khí đốt từ Trung Đông đi châu Âu và châu Á.
Bab el-Mandeb là cửa ngõ phía nam của kênh đào Suez, tuyến vận tải biển trọng yếu nối Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương.
Việc đóng cả eo biển Hormuz và Bab el-Mandeb có thể gây áp lực kép lên các tuyến hàng hải năng lượng toàn cầu.
