Xe quân sự Ukraine ở biên giới Nga (Ảnh: NYT).
"Ông Trump là nhà lãnh đạo đầu tiên, nếu không muốn nói là duy nhất cho đến nay, công khai tuyên bố rằng việc đưa Ukraine vào NATO là một sai lầm nghiêm trọng. Điều này (cuộc xung đột Ukraine) sẽ không bao giờ xảy ra nếu không có chính quyền Biden", Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố tại hội nghị hôm 23/5.
"Các đại diện của chính quyền (Mỹ) hiện tại công khai tuyên bố vấn đề lãnh thổ chắc chắn sẽ phải được giải quyết dựa trên tình hình thực địa... Trong khi đó, châu Âu vẫn ngoan cố và thiếu khôn ngoan khi khăng khăng cho rằng Nga phải quay trở lại biên giới năm 1991", ông Lavrov nói thêm.
"Tôi đã nói rằng khi cuộc xung đột này kết thúc - và tôi hy vọng là sẽ kết thúc - thì điều gì sẽ còn lại ngoài biên giới theo hiến pháp của Nga? Những sắp xếp nào sẽ được thực hiện? Liệu chính quyền (Tổng thống Ukraine) Zelensky có tiếp tục trấn áp mọi thứ của Nga, vi phạm mọi chuẩn mực của luật pháp quốc tế không? Khi châu Âu kêu gọi quay trở lại biên giới năm 1991, liệu họ có muốn trao trả Crimea, Novorossiysk và Donbass cho chính quyền này không? Họ không yêu cầu Ukraine sửa đổi luật pháp của mình; họ tuyên bố những luật này bảo vệ các giá trị của châu Âu. Tôi không nghĩ đây sẽ là vấn đề dễ giải quyết", Ngoại trưởng Nga nhấn mạnh.
Ông Lavrov chỉ ra rằng Moscow sẽ soạn thảo một bản ghi nhớ về Ukraine để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột Ukraine.
"Chúng tôi đã soạn thảo bản ghi nhớ mà chúng tôi đã đồng ý chuẩn bị và chuyển giao cho Ukraine. Bản ghi nhớ này dựa trên các vấn đề cơ bản nhất và các nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột này và cách thức xóa bỏ những nguyên nhân gốc rễ này", ông nói.
Trước đó, Bộ Ngoại giao Nga ngày 1/5 tuyên bố Moscow sẽ không bao giờ cho phép khôi phục lãnh thổ Ukraine về ranh giới năm 1991 vì điều đó sẽ gây ra mối đe dọa đối với công dân Nga.
Một số khu vực tại Ukraine mà Nga đã tuyên bố sáp nhập (Ảnh: Sky).
Sau 3 năm xung đột, vòng đàm phán đầu tiên giữa Nga và Ukraine đã diễn ra vào ngày 16/5 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Sau cuộc họp, Moscow và Kiev đã nhất trí trao đổi tù binh theo hình thức "1.000 đổi 1.000", nêu chi tiết tầm nhìn của hai bên về một lệnh ngừng bắn tiềm năng trong tương lai và tiếp tục đàm phán.
Người đứng đầu phái đoàn Nga, trợ lý tổng thống Vladimir Medinsky, cho biết Nga hài lòng với kết quả của cuộc họp.
Những bất đồng về nhượng bộ lãnh thổ vẫn là một trong những yếu tố chính cản trở đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine.
Kiev tuyên bố không bao giờ thỏa hiệp về lãnh thổ. Chính quyền Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, Nga cần phải rút hết quân, khôi phục đường biên giới xác lập năm 1991 của Ukraine được quốc tế công nhận.
Kiev phản đối việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump có kế hoạch công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với bán đảo Crimea, mặc dù ông Zelensky thừa nhận hiện tại Ukraine không có đủ vũ khí để giành lại vùng lãnh thổ này từ Nga.
Ngoài ra, Ukraine cũng bác bỏ đề xuất của chính quyền Tổng thống Trump được cho là bao gồm cả việc "đóng băng" xung đột dọc theo chiến tuyến hiện tại và thừa nhận quyền kiểm soát của Moscow đối với các phần đáng kể của 4 khu vực trước đây là của Ukraine và đã bỏ phiếu gia nhập Nga.
Nga hiện kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine. Moscow sáp nhập bán đảo Crimea và 4 tỉnh của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia sau các cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi.
Trong những tuyên bố gần đây, Moscow cho biết, Nga coi việc duy trì kiểm soát đối với các vùng lãnh thổ này là điều kiện cho bất cứ thỏa thuận hòa bình tiềm năng nào với Ukraine.
