Hàng rào răng rồng chống tăng của Ukraine (Ảnh: AFP).
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov, Nga đã từ bỏ các đợt tấn công quy mô lớn có xe thiết giáp yểm trợ, thay vào đó triển khai các nhóm nhỏ với số lượng lính ít hơn, nhưng có sự phối hợp chặt chẽ với máy bay không người lái (UAV) trinh sát và UAV tấn công.
Để đối phó, Ukraine bắt buộc phải xây dựng các công sự cho những đơn vị ngày càng nhỏ: từ cấp tiểu đoàn (khoảng 500 lính), công sự nay chủ yếu phục vụ cấp trung đội (20-50 lính).
Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi cho biết, hiện cấu trúc phòng thủ hiệu quả nhất chỉ gói gọn với các chiến hào cáo (foxholes) dài khoảng 60-70m, được trang bị lưới, mái che chống UAV. Trước đây, các cụm phòng ngự thường có hệ thống hào dài từ 2km đến 5 km. Cách bố trí mới khó bị UAV phát hiện và tấn công hơn, dù quy mô nhỏ.
Phía sau tuyến phòng thủ đầu tiên, Ukraine vẫn tiếp tục xây dựng hai tuyến nữa với các hàng rào răng rồng chống tăng, bãi mìn, lô cốt bê tông, hầm hào và lưới chống UAV.
Theo Bộ trưởng Umerov, đây là một “hệ thống công trình thích ứng, luôn được điều chỉnh để đối phó chiến thuật của đối phương, nhằm bảo vệ binh sĩ”.
Tuy nhiên, tình hình thực tế không đồng đều. Tại Dnipro (miền Trung Ukraine), quân đội phối hợp tốt với chính quyền địa phương, nhanh chóng dựng 3 tuyến phòng thủ kiên cố nhằm ngăn Nga tràn từ vùng Donetsk. Ngược lại, ở các vùng Sumy và Kharkov (phía Đông Bắc), nơi Nga đang mở đợt tấn công lớn, công tác xây dựng phòng thủ diễn ra hỗn loạn.
Nỗ lực phòng thủ của Ukraine cũng đang bị cản trở bởi tình trạng thiếu nhân lực, cách tổ chức chắp vá và việc chỉ huy phân tán theo từng địa phương. Ukraine hiện vẫn bị Nga áp đảo quân số dọc chiến tuyến dài 1.200 km.
“Một điểm phòng ngự dù kiên cố, nhưng chỉ có 2-3 lính trấn giữ, thì chắc chắn không phát huy được tác dụng”, ông Syrskyi thừa nhận.
Một binh sĩ Ukraine tiết lộ Nga đang “thăm dò mọi điểm yếu”, nếu phát hiện chỗ nào phòng ngự mỏng, họ lập tức tập trung hỏa lực, binh lực để xuyên thủng.
Thêm vào đó, các binh sĩ phàn nàn Ukraine không tận dụng hiệu quả thời gian có được sau khi giành ưu thế chiến trường. Khi hàng nghìn binh sĩ Ukraine bám trụ 6 tháng ở tỉnh Kursk (Nga), ngăn hơn 60.000 lính Nga tiến vào Sumy, nhưng giới chức địa phương và quân đội chỉ bắt đầu đào hầm, đặt răng rồng khi Ukraine đã phải rút khỏi Kursk.
Hậu quả, khi công sự hoàn thành, Nga đã áp sát, khiến nhiều vị trí mất tác dụng. “Họ đã lãng phí quá nhiều thời gian”, binh sĩ Artem Kariakin nói.
Kết quả là chỉ riêng tháng 6, Nga đã kiểm soát thêm 500km² lãnh thổ Ukraine, tốc độ tiến công nhanh nhất trong nhiều tháng. Điều này đặt ra nguy cơ rất lớn cho Kiev, nếu mạng lưới phòng thủ tiếp tục bị đứt gãy và nhân lực thiếu hụt nghiêm trọng.
