Tên lửa Iran trong một cuộc tập trận (Ảnh: IRNA).
Quân đội Israel ngày 17/6 tuyên bố đã giành được ưu thế trên không tại nhiều khu vực rộng lớn của Iran, bao gồm cả thủ đô Tehran, sau khi phá hủy hàng loạt hệ thống phòng không của nước này trong các đợt oanh kích dữ dội gần đây.
Thông báo được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Israel phát động một chiến dịch quân sự quy mô lớn nhằm làm tê liệt chương trình hạt nhân của Iran và triệt phá năng lực phòng thủ của Tehran, trong đó bao gồm việc phá hủy các bệ phóng tên lửa đất đối không của đối thủ.
Lực lượng Không quân Israel hiện đang triển khai cả tiêm kích tàng hình thế hệ 5 F-35I trên bầu trời Iran, đồng thời sử dụng các máy bay thế hệ thứ 4 như F-16 và F-15 để thả bom dẫn đường giá rẻ nhằm vào các mục tiêu quân sự.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington nhận định các đợt tấn công của Israel vào hệ thống phòng không và sân bay quân sự Iran “sẽ làm suy giảm khả năng của Tehran trong việc ngăn cản các hoạt động của Israel tại không phận nước này.”
Các chuyên gia phân tích vũ khí cho biết chiến đấu cơ Israel được trang bị bom JDAM, loại bom thông thường do Mỹ sản xuất, được gắn thêm bộ điều khiển dẫn đường GPS để biến chúng thành bom chính xác cao. Đây không phải là loại vũ khí phóng từ xa nhưng rất hiệu quả và giá rẻ.
Ngoài ra, máy bay Israel cũng mang theo bom SPICE, do tập đoàn quốc phòng Rafael của Israel chế tạo, cũng là bom thường được nâng cấp bằng bộ dẫn đường, biến chúng thành vũ khí chính xác tương tự JDAM.
Nguồn tin tình báo mã nguồn mở cho biết Israel đã sử dụng cả JDAM lẫn SPICE trong các đợt oanh kích trên khắp Iran, bao gồm cả khu vực xung quanh Tehran. Khả năng tung ra các loại bom rẻ tiền này cho thấy Israel không quá lo ngại về phòng không Iran, và chưa cần dùng tới các tên lửa đắt tiền cho các mục tiêu giá trị cao, đồng nghĩa với việc họ vẫn còn nhiều lựa chọn trong tay.
Tương quan sức mạnh quân sự Israel - Iran (Video: Hindustan Times).
Trong khi đó, không quân Iran đang gặp thách thức khi Israel trước đó đã tập kích vào một cuộc họp của ban lãnh đạo lực lượng, gây ra thiệt hại lớn về nhân lực chỉ huy. Vì vậy, các máy bay chiến đấu của Iran chưa hoạt động hiệu quả trong thời gian qua để ngăn chặn phi cơ Israel.
Iran đáp trả bằng cách phóng hàng trăm quả tên lửa trong nhiều đợt kể từ ngày 13/6. Theo thống kê ngày 17/6 của chính phủ Israel, đã có hàng chục mục tiêu bị tấn công, khiến khoảng 24 người thiệt mạng và hơn 590 người bị thương.
Các tên lửa đạn đạo mà Iran sử dụng có giá trị lên tới hàng triệu USD mỗi quả, đắt gấp hàng chục lần các loại bom JDAM hay SPICE mà Israel đang dùng để không kích Iran. Một quả JDAM có thể chỉ tốn vài chục nghìn USD.
So sánh năng lực tên lửa Israel - Iran (Đồ họa: Al Jazeera).
Tehran cũng đã phóng hàng trăm UAV tấn công nhằm vào Israel, trong đó có dòng Shahed-136 có chi phí sản xuất chỉ khoảng 20.000 USD. Tuy nhiên, UAV bay chậm và dễ bị đánh chặn hơn nhiều so với tên lửa. Mặc dù vậy, các UAV này cũng có nhiệm vụ làm quá tải phòng không Israel để tên lửa có thể xuyên phá.
Israel tuyên bố phá hủy 1/3 số bệ phóng tên lửa của Iran, khiến năng lực phản công của Tehran bị hạn chế. Tuy nhiên, phía Iran cho biết họ đang tích cực dùng nhiều hệ thống mồi bẫy với Israel. Iran khẳng định vẫn còn tiềm lực tên lửa dồi dào và phân tán khắp đất nước rộng lớn. Chính vì vậy, Iran vẫn duy trì các đợt tấn công quy mô lớn vào Israel.
Diện tích của Israel chỉ bằng khoảng 1/75 so với Iran nên họ chịu áp lực rất lớn khi Tehran triển khai kho tên lửa hùng hậu nhất Trung Đông với khoảng 2.000 quả.
Các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV của Iran buộc Israel phải tiêu tốn đáng kể vào phòng thủ. Một quả tên lửa đánh chặn Iron Dome có thể tiêu tốn khoảng 50.000 USD, còn tên lửa từ hệ thống Arrow-3, có khả năng đánh chặn tên lửa ngoài tầng khí quyển, có giá lên tới vài triệu USD/quả.
Truyền thông phương Tây dẫn lời quan chức Mỹ lo ngại, các tên lửa đắt đỏ này của Israel có nguy cơ cạn kiệt trong thời gian tới nếu Iran tiếp tục duy trì cường độ tấn công như hiện nay. Điều này có thể gây bất lợi lớn cho Israel.
Giờ đây, cuộc đua giữa Israel và Iran là nhằm xem bên nào duy trì sức bền lâu hơn với kho hỏa lực, đó sẽ là bên giành được ưu thế về mặt lâu dài.
