Phái đoàn Ukraine tại cuộc đàm phán với Nga ở Istanbul ngày 16/5 (Ảnh: Reuters).
Theo Reuters đưa tin, phái đoàn Ukraine đã chuẩn bị một loạt các yêu cầu cơ bản sẽ tạo thành cơ sở cho các cuộc thảo luận.
Tài liệu được công bố vào đêm trước cuộc họp, nhấn mạnh đến nhu cầu chấm dứt ngay lập tức các hành động thù địch, giải quyết các vấn đề nhân đạo và phát triển các đảm bảo an ninh lâu dài.
Ưu tiên hàng đầu của Ukraine trong các cuộc đàm phán là một lệnh ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện trên tất cả các mặt trận: trên không, trên bộ và trên biển. Điều kiện này được coi là bắt buộc để bắt đầu một cuộc đối thoại mang tính xây dựng. Kiev nhấn mạnh rằng nếu không có yêu cầu này, các cuộc thảo luận tiếp theo là không thể.
Ukraine đề xuất sự tham gia của Mỹ và các nước thứ ba khác trong việc giám sát lệnh ngừng bắn, vốn nên có hiệu lực trong ít nhất 30 ngày và có khả năng được gia hạn. Theo phía Ukraine, cách tiếp cận này sẽ đảm bảo tính minh bạch và khả năng kiểm soát việc tuân thủ các thỏa thuận.
Đề xuất của Ukraine dành sự quan tâm đặc biệt đến các vấn đề nhân đạo. Kiev yêu cầu Nga ngay lập tức trao trả tất cả trẻ em Ukraine bị ép trục xuất, cũng như thả toàn bộ thường dân đang bị giam giữ.
Ngoài ra, Ukraine còn đề xuất tiến hành trao đổi tù binh theo nguyên tắc "tất cả đổi tất cả".
Theo nội dung trong tài liệu, các biện pháp này sẽ được áp dụng cho toàn bộ các sự kiện kể từ tháng 2/2014. Việc giải quyết các vấn đề nhân đạo được coi là bước đi quan trọng nhằm củng cố lòng tin giữa các bên, yếu tố không thể thiếu để đạt được hòa bình bền vững.
Ukraine cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải có các đảm bảo an ninh đáng tin cậy. Tài liệu nêu rõ, Ukraine giữ quyền lựa chọn con đường chính sách đối ngoại của mình, bao gồm cả việc tiến tới hội nhập Euro-Atlantic và trở thành thành viên của Liên minh châu Âu.
Vấn đề gia nhập NATO vẫn đang để ngỏ và phụ thuộc vào sự đồng thuận trong nội bộ liên minh quân sự này, tuy nhiên Kiev kiên quyết yêu cầu không có bất kỳ hạn chế nào về số lượng và việc triển khai lực lượng vũ trang của mình, cũng như việc triển khai quân đội của các quốc gia thân thiện trên lãnh thổ Ukraine.
Các vấn đề về lãnh thổ vẫn là một trong những chủ đề khó khăn nhất. Ukraine kiên quyết không công nhận bất kỳ phần lãnh thổ nào mà Nga đã chiếm giữ kể từ năm 2014.
Đường ranh giới kiểm soát tồn tại tại thời điểm bắt đầu đàm phán được xem là điểm khởi đầu cho các cuộc thảo luận, tuy nhiên, những cuộc thảo luận này chỉ diễn ra sau khi đạt được lệnh ngừng bắn hoàn toàn.
Cách tiếp cận trên nhấn mạnh lập trường kiên định của Kiev trong việc khôi phục toàn vẹn lãnh thổ theo các đường biên giới được quốc tế công nhận.
Các khía cạnh kinh tế cũng chiếm một vị trí quan trọng trong các đề xuất của Ukraine. Kiev nhấn mạnh vào việc sử dụng các tài sản có chủ quyền của Nga bị đóng băng để khôi phục cơ sở hạ tầng bị phá hủy hoặc bảo tồn chúng cho đến khi Nga bồi thường chiến tranh.
Đối với các lệnh trừng phạt, việc dỡ bỏ một phần là có thể, nhưng chỉ theo từng giai đoạn và với cơ chế "phục hồi", cho phép khôi phục nhanh chóng các hạn chế trong trường hợp vi phạm các thỏa thuận.
Theo phía Ukraine, cách tiếp cận này sẽ trở thành động lực để Nga tuân thủ các thỏa thuận đã đạt được.
Kiev và Moscow hiện chưa bình luận về thông tin trên.
Trong khi đó, theo giới quan sát, Nga chắc chắn sẽ tiếp tục đưa ra yêu cầu tối đa trong cuộc đàm phán với Ukraine. Điều này khiến cuộc đàm phán khó đạt được đột phá.
