Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: AFP).
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 14/7 đề nghị Nga giải quyết cuộc xung đột Ukraine trong 50 ngày hoặc đối mặt mức thuế lên tới 100%.
"Chúng tôi rất không hài lòng với Nga. Chúng tôi sẽ áp mức thuế rất khắc nghiệt, khoảng 100% với Nga, nếu không có thỏa thuận trong vòng 50 ngày", Tổng thống Trump nói trong cuộc gặp Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Nhà Trắng.
Ông cũng cảnh báo, Mỹ sẽ áp "thuế thứ cấp", nhắm tới các đối tác thương mại nhập khẩu dầu của Nga, từ đó làm suy yếu khả năng của Moscow trong việc ứng phó lệnh trừng phạt của phương Tây.
Cũng trong cuộc trò chuyện với lãnh đạo NATO, ông Trump cho hay, Mỹ và NATO đã đạt được thỏa thuận cung cấp hàng tỷ USD vũ khí cho Ukraine và các nước NATO sẽ chi trả cho thương vụ này.
Phản ứng về "tối hậu thư" của ông Trump dành cho Nga, Cao ủy về Chính sách Đối ngoại và An ninh của EU Kaja Kallas cho rằng 50 ngày để sắp xếp một thỏa thuận hòa bình là quá dài.
“Theo tôi, 50 ngày là một khoảng thời gian rất dài khi chúng ta chứng kiến nhiều người vô tội mất mạng, mà điều đó lại xảy ra hàng ngày”, bà Kallas nói.
Mặc dù vậy, nhà ngoại giao cấp cao của EU nhấn mạnh rằng việc ông Trump “thể hiện lập trường cứng rắn với Nga đã là một tín hiệu rất tích cực”.
Bộ Ngoại giao Nga chưa bình luận về cảnh báo của nhà lãnh đạo Mỹ, song một nghị sĩ cấp cao của Nga cho rằng ông Trump lẽ ra phải hướng các cảnh báo nhằm vào Ukraine nếu thực sự muốn chấm dứt xung đột ở Ukraine.
“Nếu ông Trump thực sự muốn đạt tiến triển trong việc giải quyết vấn đề Ukraine, ông ấy nên chĩa mũi dùi về phía Ukraine, thay vì đe dọa Nga bằng các lệnh trừng phạt thứ cấp”, ông Leonid Slutsky, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) và lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do Nga, nói.
Ông nhắc lại, Nga đã nhiều lần bày tỏ thiện chí sẵn sàng chấm dứt xung đột. “Tất cả các đề xuất của Moscow vẫn đang trên bàn đàm phán. Chúng tôi đang chờ phía Ukraine nhất trí về thời điểm tiến hành vòng ba của các cuộc đàm phán Istanbul”, ông nhấn mạnh.
Nikolay Novik, chuyên gia phân tích tại Viện Kinh tế Quân sự và Chiến lược Thế giới thuộc Đại học Kinh tế Cao cấp Quốc gia Nga, nhận định những tuyên bố của ông Trump chỉ là một phần trong chiến lược đàm phán rộng hơn và Washington chưa hề khép lại cánh cửa đối thoại với Nga.
“Về triển vọng tiếp tục tiến trình đàm phán giữa Mỹ và Nga liên quan đến Ukraine cũng như các vấn đề khác, ông Trump sẽ không đóng kênh này. Việc liên lạc sẽ không bị cắt đứt hoàn toàn như dưới thời chính quyền Joe Biden”, ông nói.
Ông lập luận thêm: “Việc cung cấp vũ khí, gây sức ép bằng các lệnh trừng phạt, thảo luận về việc trưng dụng tài sản bị đóng băng của Nga, các phát biểu gay gắt về mặt cảm xúc, tất cả những điều này là một phần không thể tách rời trong chiến lược đàm phán mà chúng ta đã chứng kiến ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump”.
Theo chuyên gia này, bất kỳ điều gì ông Trump phát biểu trong thời gian tới cũng sẽ không mang tính quyết định đối với xung đột.
Theo ông, tình hình hiện nay cho thấy ông Trump đã gần như đạt được tất cả những gì ông muốn ở Ukraine, từ quyền kiểm soát nền tảng tài nguyên của Ukraine thông qua một quỹ đặc biệt đến việc các quốc gia EU phải gánh vác phần chi tiêu quân sự và thanh toán cho các vũ khí do Mỹ cung cấp cho Ukraine, cũng như thiết lập được kênh đối thoại với cả lãnh đạo Nga và Ukraine.
Về phía Mỹ, Đại diện thường trực của Mỹ tại NATO, ông Matthew Whitaker, cho rằng những tuyên bố của Tổng thống Trump về việc cung cấp vũ khí cho Ukraine và áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt Nga sẽ khiến Moscow phản ứng mạnh.
“Hiển nhiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ phản ứng không chỉ với việc Mỹ chuyển vũ khí cho Ukraine bằng chi phí của châu Âu. Ông ấy cũng chắc chắn sẽ đáp trả đối với thuế quan này”, ông Whitaker nói với Fox News. Ông chỉ ra Trung Quốc và Ấn Độ, những khách hàng chủ chốt mua dầu Nga, cùng với nhiều quốc gia khác sẽ bị ảnh hưởng bởi các mức thuế này.
