
Tổng thống Trump cùng Phó Tổng thống Vance và các quan chức chính quyền đều có mặt trong Phòng tình huống sau vụ tấn công Iran (Ảnh: Nhà Trắng).
Ngày 21/6, Tổng thống Donald Trump gây bất ngờ toàn cầu khi tuyên bố Mỹ đã thực hiện một “cuộc tấn công rất thành công” vào 3 cơ sở hạt nhân chiến lược của Iran, bao gồm Fordow, Natanz và Esfahan, đưa Mỹ trực tiếp tham gia vào một cuộc xung đột ở Trung Đông.
Cả ông Trump và Lầu Năm Góc đều chưa đưa ra bằng chứng về tuyên bố đã phá hủy cơ sở hạ tầng của Iran mà giới lãnh đạo Israel từ lâu nói rằng có thể sẽ là nơi chuẩn bị sản xuất vũ khí hạt nhân.
Và ngay cả khi Tổng thống Trump ăn mừng cái mà ông gọi là "thành công quân sự ngoạn mục", ông vẫn thúc giục Iran đồng ý với các điều khoản hòa bình hoặc phải đối mặt với các cuộc tấn công tiếp theo.
Chỉ vài giờ sau tuyên bố tấn công Iran, Tổng thống Trump đã có bài phát biểu trong khoảng 4 phút. Trong đó, ông Trump khẳng định đợt không kích vào 3 cơ sở hạt nhân Natanz, Fordow và Isfahan đã "thành công ngoạn mục", các trung tâm hạt nhân hàng đầu của Iran bị "phá hủy hoàn toàn".
Theo một quan chức Mỹ, máy bay ném bom B-2 đã thả ít nhất 6 tên lửa phá boongke xuống Fordow và tàu ngầm đã bắn 30 tên lửa hành trình TLAM vào Natanz và Isfahan.
“Mục tiêu của chúng tôi là phá hủy năng lực làm giàu hạt nhân của Iran”, ông Trump phát biểu trong bài phát biểu trên truyền hình, bên cạnh Phó Tổng thống JD Vance, Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth.
Ông Trump cũng cảnh báo các nhà lãnh đạo Iran rằng “phải tạo ra hòa bình ngay bây giờ” - một yêu cầu mà trước đây ông đã định hình là “đầu hàng vô điều kiện” - và rằng nếu từ chối đầu hàng, nhiều vùng đất của Iran có thể sớm bị Israel và Mỹ xóa sổ.
"Iran giờ phải lựa chọn hòa bình. Nếu không, những đợt tấn công tiếp theo sẽ mạnh hơn và dễ dàng hơn nhiều", ông Trump nói.
Ông Trump, vốn vận động tranh cử với cam kết giữ nước Mỹ tránh xa các cuộc chiến tranh ở nước ngoài, đã mô tả các cuộc tấn công Iran là "hành động hạn chế", một cố vấn cho biết. Nhưng thực tế là ông cũng đe dọa sẽ tiến hành các cuộc tấn công tiếp theo, động thái cho thấy xung đột vũ trang hiếm khi có thể dự đoán được.
Các lãnh đạo Iran từng thề sẽ trả đũa Mỹ nếu nước này tham chiến cùng Israel, và tên lửa của Iran đã ngắm tầm bắn vào các căn cứ quân sự của Mỹ và các lợi ích khác trong khu vực.
Bất chấp những bất đồng trong quá khứ với Thủ tướng Israel Netanyahu, Tổng thống Trump gửi lời cảm ơn nhà lãnh đạo này vì sự phối hợp chặt chẽ giữa hai nước "như một đội", đồng thời khen ngợi các phi công và quân đội Mỹ.
"Sẽ có hòa bình - hoặc một thảm họa lớn hơn nhiều cho Iran so với những gì đã diễn ra trong tám ngày qua. Hãy nhớ rằng, vẫn còn rất nhiều mục tiêu. Đêm nay là đêm khó khăn nhất, và có lẽ là nguy hiểm nhất", nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh.
Những phát biểu của ông Trump đánh dấu sự ủng hộ chặt chẽ đối với Israel sau nhiều tháng ngờ vực và do dự về việc có nên tham gia chiến dịch quân sự của ông Netanyahu hay không.
Vụ đánh bom Iran xảy ra chỉ 2 ngày sau khi các quan chức Nhà Trắng cho biết ông Trump sẽ đưa ra quyết định "trong vòng hai tuần tới" về việc có nên tiến hành một cuộc tấn công như vậy hay không.
Các quan chức Israel đã được thông báo về vụ đánh bom, và Tổng thống Trump cũng đã nói chuyện với Thủ tướng Netanyahu sau đó.
Chia rẽ nội bộ nước Mỹ
Kể từ khi ra hiệu về việc đang cân nhắc tấn công Iran, khoảng 1 tuần trước, Tổng thống Trump đã phải đối mặt với áp lực từ những người chỉ trích và ủng hộ đảng Cộng hòa về động thái như vậy, cho thấy rõ sự chia rẽ trong chính đảng của ông.
Một số cố vấn đã cố gắng ngăn cản ông tiến hành các cuộc không kích. Những cố vấn khác, chấp nhận rằng ông Trump có vẻ quyết tâm đánh bom các cơ sở hạt nhân của Iran. Và họ đã chuyển hướng nỗ lực vào việc đảm bảo ông có được bức tranh toàn cảnh về hậu quả tiềm tàng của một cuộc tấn công như vậy và hạn chế sự tham gia của Mỹ sau các cuộc tấn công ban đầu.
Các đảng viên Dân chủ tại Quốc hội và ít nhất một đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện đã nổi giận vì Tổng thống Trump đã không cần sự chấp thuận của Quốc hội trước khi tiến hành không kích. Hai đảng viên Cộng hòa hàng đầu tại Thượng viện và Hạ viện cho biết họ đã được cảnh báo về các cuộc không kích trước khi xảy ra.
Tổng thống Trump đã nhiều lần nói rằng không muốn đưa quân đội Mỹ ra nước ngoài chiến đấu.
Ngay cả sau khi Israel bắt đầu chiến dịch ném bom Iran, ông Trump vẫn khuyến khích phó Tổng thống Vance và đặc phái viên Trung Đông của ông, Steve Witkoff, theo đuổi chiến dịch ngoại giao với Iran.
Tuy nhiên, ông Trump đã bày tỏ sự thất vọng với các quan chức Iran và sự chậm trễ của họ trong việc phản hồi các thông điệp.
Và hiện tại, chính quyền Trump đang chuẩn bị ứng phó với đòn trả đũa có thể xảy ra từ Iran.
Nếu Iran tấn công khiến bất kỳ công dân Mỹ thiệt mạng, ông Trump sẽ chịu áp lực phải đáp trả bằng vũ lực mạnh hơn nữa, bắt đầu một chu kỳ leo thang nguy hiểm. Dự đoán các cuộc tấn công như vậy, ông Trump đã đăng một thông điệp đe dọa mạnh mẽ bằng chữ in hoa trên Truth Social ngay sau khi ông kết thúc bài phát biểu vào tối 21/6.