Ukraine phá đường dây giúp nam giới trốn nhập ngũ thu 15.000 USD/người

Một lính biên phòng Ukraine đang canh giữ biên giới với Romania để ngăn chặn hành vi vượt biên trái phép, bắt giữ những người đàn ông cố gắng tìm cách ra nước ngoài nhằm trốn nghĩa vụ quân sự, tại Tyachiv (Ảnh: Reuters).

Ukraine đã bắt giữ một băng nhóm, trong đó có 2 sĩ quan biên phòng, bị cáo buộc thu khoảng 15.000 USD mỗi người để giúp hàng chục đàn ông trốn ra nước ngoài nhằm tránh lệnh nhập ngũ, các quan chức thực thi pháp luật cho biết hôm 6/5.

Theo cảnh sát, nhóm này đã giúp khoảng 30 người rời khỏi Ukraine, quốc gia đang áp đặt lệnh cấm hầu hết nam giới từ 18 đến 60 tuổi xuất cảnh kể từ khi chiến sự với Nga nổ ra.

Cách thức giúp nam giới trốn nhập ngũ của đường dây là làm giả hồ sơ cho thấy những ứng viên tiềm năng bị khuyết tật.

Văn phòng Tổng công tố cho biết trong một bài đăng riêng trên Telegram rằng kế hoạch này được khởi xướng bởi một sĩ quan biên phòng và một doanh nhân ở vùng Zakarpattia, miền Tây Ukraine. Sau đó, họ đã lôi kéo thêm một sĩ quan biên phòng khác và nhiều đồng phạm.

Cơ quan thực thi pháp luật đã công bố quá trình bắt giữ một số nghi phạm tại nhà riêng, cho thấy số lượng lớn tiền mặt bằng euro, nhiều điện thoại di động và những chiếc xe SUV hạng sang.

Các quan chức Ukraine hiện cho biết họ đang phải đối mặt với tình trạng trốn nghĩa vụ quân sự lan rộng.

Đầu năm nay, Natalya Kondratova, một sĩ quan thuộc bộ phận truyền thông của Bộ Tư lệnh lục quân Ukraine cho biết, hơn 500.000 người Ukraine đã bị liệt vào danh sách truy nã vì trốn tránh nghĩa vụ quân sự kể từ tháng 2/2022.

"Hơn 500.000 người đã bị đưa vào danh sách truy nã", bà Kondratova cho biết. Bà nói thêm rằng các cuộc điều tra này được thực hiện bởi cảnh sát chứ không phải các trung tâm tuyển quân.

"Đây không phải là nhiệm vụ duy nhất của cảnh sát quốc gia, và việc tìm kiếm số lượng lớn người như vậy là thách thức đối với họ với các khả năng hiện có", bà nói thêm.

Cùng lúc đó, bà cho biết có 400 vụ án hình sự chống lại những hành vi của các trung tâm tuyển quân đã được khởi tố, phần lớn đang trong giai đoạn điều tra hoặc xét xử. 

Ukraine đã tuyên bố tổng động viên toàn quốc vào tháng 2/2022 và liên tục gia hạn từ đó đến nay. Ngày 18/5/2024, luật tăng cường nghĩa vụ quân sự chính thức có hiệu lực, hạ tuổi gọi nhập ngũ từ 27 xuống 25, cho phép huy động thêm hàng trăm nghìn người Ukraine. Chính quyền Ukraine đã tăng cường các biện pháp nhằm ngăn chặn nam giới trong độ tuổi nhập ngũ trốn tránh nghĩa vụ quân sự.

Tuy nhiên, các nỗ lực này đã gặp phải hàng loạt thách thức khi nhiều người đã tìm mọi cách để tránh phải ra tiền tuyến chiến đấu. Một số tìm cách mua giấy tờ giả chứng minh mình bị khuyết tật, đăng ký học tại các cơ sở giáo dục, hoặc vượt biên trái phép, động thái thường đối mặt với rủi ro lớn.

Cơ quan thực thi pháp luật Ukraine từng thông báo về các vụ bắt giữ đối tượng trung gian hỗ trợ vượt biên, cũng như các quan chức và nhân viên trung tâm tuyển quân bị cáo buộc giúp người trong độ tuổi huy động làm giả giấy tờ với chi phí hàng nghìn USD.