Mỹ hé lộ đề xuất hòa bình: Ukraine nhượng lãnh thổ, Nga được nới trừng phạt

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (Ảnh: Reuters).

Hãng tin Bloomberg dẫn lời các quan chức châu Âu cho biết, các đề xuất của Mỹ về một thỏa thuận hòa bình sẽ cho phép Nga kiểm soát các vùng lãnh thổ mà nước này đang kiểm soát ở Ukraine, đồng thời nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với Moscow.

Thông tin trên được đưa ra một ngày sau các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa các quan chức châu Âu, Ukraine và Mỹ tại Paris, Pháp, nơi các đề xuất của Mỹ đã được thảo luận.

Các quan chức Mỹ đã nói với các đối tác châu Âu trong những cuộc họp rằng, họ đặt mục tiêu đảm bảo lệnh ngừng bắn hoàn toàn ở Ukraine trong vòng vài tuần, Bloomberg đưa tin.

Các đề xuất của Washington bao gồm việc đóng băng hiệu quả cuộc xung đột Ukraine và nguyện vọng gia nhập NATO của Kiev cũng sẽ không được đưa ra thảo luận, theo các nguồn tin của Bloomberg.

Hiện chưa rõ Mỹ sẽ đề xuất công nhận quyền kiểm soát thực tế của Nga đối với các vùng lãnh thổ ở Ukraine hay chỉ công nhận trên pháp lý.

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff, quan chức cũng tham dự các cuộc đàm phán tại Paris, đã gợi ý rằng một thỏa thuận hòa bình tiềm năng có thể tập trung vào tình trạng của 5 vùng lãnh thổ. Ông dường như đề cập đến bán đảo Crimea, nơi Nga tuyên bố sáp nhập vào năm 2014, cùng với các vùng Donetsk, Lugansk, Zaporizhia và Kherson, nơi Nga tuyên bố sáp nhập vào năm 2022.

Ông Witkoff cũng nói với Tổng thống Donald Trump rằng việc trao cho Moscow "quyền sở hữu" 4 vùng mà Nga tuyên bố sáp nhập ở Ukraine sẽ là cách nhanh nhất để đạt được lệnh ngừng bắn, Reuters đưa tin vào ngày 11/4, dẫn lời 2 quan chức Mỹ giấu tên và 5 nguồn tin khác.

Vào ngày 17/4, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc ông Witkoff vượt quá thẩm quyền của mình khi thảo luận về lãnh thổ Ukraine trong các cuộc đàm phán hòa bình bí mật với Moscow.

Ông Zelensky nhiều lần nói rằng Ukraine sẽ không công nhận các khu vực do Nga kiểm soát là lãnh thổ Nga như một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Các quan chức cũng nói với Bloomberg rằng nếu Nga không đồng ý ngừng giao tranh, các cuộc đàm phán sẽ vô ích. Họ được cho là đã nói rằng việc cung cấp cho Ukraine các bảo đảm an ninh để đảm bảo bất kỳ thỏa thuận nào là điều cần thiết.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói trong cuộc họp báo hôm 11/4 rằng: "Việc quay trở lại biên giới năm 1991, như Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn yêu cầu, là điều không thể… Và chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng hiểu điều này, họ đã nhiều lần công khai nói rằng ông Zelensky sẽ phải giải quyết vấn đề lãnh thổ".

Tổng thống Trump ngày 13/3 cho biết Mỹ đang thảo luận với Ukraine về những vùng lãnh thổ nào có thể giữ lại hoặc nhượng bộ để đạt thỏa thuận hòa bình.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng cho rằng, Ukraine sẽ phải nhượng bộ lãnh thổ để chấm dứt chiến sự với Nga, khẳng định đây là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào giữa hai bên.

Ngoại trưởng Rubio xác nhận các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Mỹ tại Ả rập Xê út gần đây bao gồm các cuộc thảo luận về "nhượng bộ lãnh thổ" như một phần trong giải pháp đàm phán với Nga.

Chính quyền Tổng thống Trump cho biết cả Kiev và Moscow đều phải nhượng bộ để có được thỏa thuận hòa bình, đồng thời nhấn mạnh hy vọng của Ukraine khôi phục đường biên giới về hiện trạng trước năm 2014 là "không thực tế".

Nga hiện kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine. Trong các tuyên bố gần đây, Nga liên tục khẳng định lập trường rằng thỏa thuận hòa bình chỉ có thể đạt được với điều kiện Ukraine đảm bảo các yêu cầu như cam kết trung lập, công nhận chủ quyền của Moscow đối với các vùng lãnh thổ mà Nga đã giành quyền kiểm soát.